چکیده:
سیما و منظر شهری، در واقع اولین سطح برخورد و ارتباط میان شهروندان و محیط شهری است که از طریق آن شهر را درک کرده و در ذهن به خاطر آورده می شود تا با انطباق کالبد، فعالیت و معنا هویت شهری را ایجاد کنند. این تحقیق سعی در شناسایی ضوابط و قوانین موثر بر سیما و منظر شهری و چگونگی اعمال روش های طراحی محیط بصری شهر ارومیه دارد برای دست یافتن به هدف مورد نظر رویکرد نظری-عملی با استفاده از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است . ساختار کالبدی شهر ارومیه در سه مرحله شکل گرفته است هر یک از این مراحل ارتباط تنگاتنگی با نما و سیمای شهر دارند. مرحله اول ، بافت قدیمی، متراکم و متمرکز شهر است که محدوده شهر تا سال ١٣١٢ را شامل میگردد، مرحله دوم ، بافت میانی، بخش های ساخته شده شهر تا سال ١٣٥٧ است و مرحله سوم ، بافت بیرونی و حاشیه ای، شامل ساخت و سازهای شهر بعد از از سال ١٣٥٧ است تا در ادامه مطالعه با شناسایی منظرهای مختلف شهر تاثیر ضوابط و مقررات شهری بر سیمای شهری آشکار شود. شناخت حاصل از ضوابط و مقررات نشان از قوانین و بخشنامه های خاص برای کل محدوده شهری دارد این در حالی است که این ضوابط برگرفته از الگوی سبک تهرانی، بی توجه به شرایط ویژه و بومی هر محدوده تدوین گردیده است تا در ادامه رویکردهای تخصصی صرف ، اقلیدسی، جبرگرایانه و سلیقه ای مدیران باعث آشفتگی در سیما و منظر شهری شود.
In fact, urban landscape is the first level of interaction and communication between citizens and the urban
environment through which the city can be understood and remembered to create a city identity adapting the
structure, activities and meaning. This study attempted to identify laws and regulations affecting the urban
landscape and applying designing techniques in visual environment of Urmia. Theoretical- practical approach
using library and field methods is used to achieve the desired goal. Physical structure of Urmia has been formed
in three stages. Each of these steps are closely related to the facade and the face of the city. First is the old, dense
and concentrated structure of the city which includes the city until 1933. Second is Middle structure of the city
which had been made until 1978 and the third is the outer and peripheral structure, including the construction of
the city after 1978 following the clarification of the impact of municipal regulations on urban landscape through
identifying the different perspectives of the city. Understanding the rules and regulations demonstrates a specific
directive for the entire metropolitan area, whereas the criteria derived from the pattern of Tehrani has been
developed without regard to the particular circumstances and native range that follows with specialized,
Euclidean, deterministic and personalization approaches of managers causing confusion within the urban
landscape.
خلاصه ماشینی:
در این دوره شهرسازی با ایجاد خیابـان کشی های مستقیم شکل خاصی به خود گرفته است این خیابان ها که برگرفته از شکل گرایی جبری سبک هاسـمانی فرانسـه است در تضاد با بافت موجود نما و سیمایی مغایر با هویت شهری ارومیه بوجود میآورد؛ که نمونه هایی از آن را در خیابان امـام در از هم گسیختن بازار سنتی شهر و سایر محلات موجود می توان دید (طرح و آمایش ؛ ١٣٨٥، ١٦٩) و ٣- بافـت حاشـیه ای؛ بعنوان حوزه فراگیر بافت قدیم و در حاشیه شهر بصورت هسته های بیرونی تحت عنوان بافت بیرونـی و بافـت حاشـیه نشـینی مورد شناخت واقع می گردد بافتی که در اثر مهاجرت و یا توسعه ناموزون روسـتاهای اطـراف شـهر شـکل گرفتـه انـد و مرکـز بناهای غیر مجاز با منظر و سیمای ناموزون و فاقد استحکام است (طرح و آمایش ؛ ١٣٨٥، ١٧٠).
با توجه به ایـن کـه نحوه برخورد با موضوع در تمام مرحله تحقیق به صورت مسئله شناسی مورد نظر بوده این پرسش اصلی به وجود مـی آیـد کـه ضوابط و مقررات شهری که بتواند موجبات ارتقا کیفی سیما و منظر شهر ارومیه شود دارای چه محتوایی است ؟ -2 اهداف با توجه به بررسی دقیق نیاز کلیه نواحی محدوده و در نظر داشتن نیاز تمام کسانی کـه بـه محـدوده ازنظـر اقامـت ، اشـتغال و گذران اوقات فراغت مینگرند برنامه نسبت به پیگیری ضوابط و مقررات شهری تاثیر گذار بر شهر اورمیه خود را متعهد میداند: تعریف جامع از ضوابط و مقررات شهری و عوامل تاثیر گذار بر نما و سیمای شهری دستیابی به کیفیت های موثر جهت ارتقاء کیفی نما و سیمای شهری تعیین وضعیت ضوابط و مقررات شهری تاثیر گذار بر نما و سیمای شهری براساس چارچوب تحلیلی سوات دستیابی به مولفه هایی که در ضوابط و مقررات شهری تاثیر گذار بر نما و سیمای شهر ارومیه نیاز به اصلاح و بازنگری دارند.