چکیده:
تعیین توزیع بهینه کاربریها و مراکز خدماتی مسئله ای است که اغلب اوقات برنامه ریزان با آن سرو کار دارند، زیرا به سبب رشد پرشتاب جمعیت و کالبد شهرها، مشکلاتی مانند کمبود و عدم توزیع فضایی مناسب کاربریها به وجود آمده است. دراین میان فضاهای آموزشی در زمره کارکردهایی هستند که از اهمیتی روزافزون برخوردارند و با توجه به جوانی جمعیت کشورمان، لزوم تاسیس مدارس جدید و مکان یابی بهینه و مناسب آنها بیشتر می شود. هدف پژوهش حاضر ارزیابی کاربری آموزشی (مدارس راهنمایی) شهر دهدشت است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و نوع آن کاربردی – نظری است و حجم نمونه مورد مطالعه شامل تمام مدارس راهنمایی شهر دهدشت است. برای انجام دادن این پژوهش ابتدا معیارهای لازم مکان یابی مشخص شده، سپس برای تجزیه و تحلیل معیارها از سیستم اطلاعات جغرافیایی و برای وزن دهی به معیارها از مدل تصمیم گیری فازی بهره گیری شده است. در نهایت با ترکیب اطلاعات مورد استفاده مناسب ترین مکانها برای تاسیس مدارس پیشنهاد شده و در نقشه پایانی مکانها اولویت گذاری شده و مکانهای کاملا مناسب تا کاملا نامناسب مشخص شده اند.بدین ترتیب مکانهایی که دارای اولویت کمتری برای احداث مدارس جدید بوده اند در طیف نامناسب و کاملا نامناسب و مکانهایی که دارای بیشترین اولویت برای احداث مدارس جدیدهستند، در دو طیف مناسب و کاملا مناسب قرار گرفته اند. از این رو با برآورد نسبتا دقیقی از جمعیت دانش آموزان سالهای آتی، می توان سیستم اطلاعات جغرافیایی را برای احداث مدارس مورد نیاز و مکانهای مناسب در شهر دهدشت پیشنهاد کرد.
خلاصه ماشینی:
مکان یابی مراکز آموزشی با استفاده از مدل ترکیبی منطق بولین و FAHP (مطالعه موردی: مدارس راهنمایی شهر دهدشت ) * دکتر محمدعلی فیروزی ** پیروز رحمانی *** نبیالله حسینی شه پریان **** مریم فریدون نژاد چکیده تعیین توزیع بهینه کاربریها و مراکز خدماتی مسئله ای است که اغلب اوقات برنامه ریزان با آن سرو کار دارند، زیرا به سبب رشد پرشتاب جمعیت و کالبد شهرها، مشکلاتی مانند کمبود و عدم توزیع فضایی مناسب کاربریها به وجود آمده است .
برای انجام دادن این پژوهش ابتدا معیارهای لازم مکان یابی مشخص شده ، سپس برای تجزیه و تحلیل معیارها از سیستم اطلاعات جغرافیایی و برای وزن دهی به معیارها از مدل تصمیم گیری فازی بهره گیری شده است .
Talen این روش در برنامه ریزی شهری فراهم آوردن امکان تحلیل همزمان داده های توصیفی و فضایی است (ثنایی نژاد و فرجی سبکبار، ١٣٧٨).
در این پژوهش مناطق کمبود و مازاد مدارس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی تعیین و با تحلیلهای شبکه مسیرهای بهینه برای دسترسی به فضاهای آموزشی مشخص شده است .
Eray حیدری و احدنژاد(١٣٨٨) در پژوهشی به تحلیل فضایی و مکان یابی آموزشی مدارس ابتدایی شهر زنجان با استفاده از منطق فازی پرداخته اند.
نتیجه این مطالعه برای شهر دهدشت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در چهار طیف (کاملا نامناسب ، نامناسب ، مناسب و کاملا مناسب ) مشخص شده اند، مکان هایی که دارای اولویت کمتری بوده اند در طیف نامناسب و کاملا نامناسب و مکان هایی که دارای بیشترین اولویت برای احداث مدارس جدید هستند، در طیف مناسب و کاملا مناسب قرار گرفته اند (شکل ١٢).