چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش مدیران آموزشی در ایجاد جو اخلاقی در مدارس و حمایتهای اجتماعی و رابطه آن با عملکرد سازمانی انجام شده است. طرح کلی پژوهش، همبستگی بوده است. بدین منظور 160 معلم به روش نمونه گیری تصادفی از میان معلمان متوسطه اول شهر یزد از دو ناحیه 1 و 2 آموزش و پرورش انتخاب شدند که از این عده 152 نفر به پرسشنامه ها به طور کامل پاسخ دادند. در این پژوهش از مقیاس حمایت اجتماعی اقتباس شده از پرسشنامه کیفیت زندگی کاری واندوردوف و مایز، پرسشنامه عملکرد سازمانی لائو و می و پرسشنامه جو اخلاقی ویکتور و کولن استفاده شده است. به منظور تحلیل آماری داده ها، تحلیل همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس چندعاملی به کار رفته است. یافته های تحقیق نشان می دهند که دیدگاه مدیران آموزشی بر جو اخلاقی مدارس اثر می گذارد و نوع جو اخلاقی ایجاد شده و حمایتهای اجتماعی مدیران آموزشی و همکاران بر عملکرد سازمانی معلمان نقش تعیین کننده ای دارد. نتایج نشان می دهند که از میان 5 نوع جو اخلاقی دیدگاه کولن، تاکید بر اجرای صرف قوانین و دیدگاه ابزاری از اولویتهای اصلی مدیران آموزشی است و توجه به کارآمدی و رفتار مراقبت کننده در اولویتهای بعدی قرار دارند. در جوی که دیدگاه ابزاری حاکم است، عملکرد مطلوب معلمان کاهش می یابد و تنها کارآمدی با عملکرد مطلوب سازمانی معلمان رابطه دارد. اما بهترین پیش بینی کننده عملکرد سازمانی مطلوب معلمان، حمایت اجتماعی مدیران آموزشی است و بهترین پیش بینی کننده برای عملکرد ضعیف، دیدگاه ابزاری است. در مقایسه میان مدیران مدارس دولتی و غیردولتی هیچ تفاوتی در جو اخلاقی و حمایتهای اجتماعی دیده نشده اما هر چه سابقه خدمت معلمان افزایش می یابد، ادراک بیشتری از دو بعد اخلاقی تاکید بر قوانین و رفتار مراقبت کننده گزارش شده است.
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان میدهند که از میان ٥ نوع ج=و اخلاقی دیدگاه کولن ، تأکید بر اجرای صرف قوانین و دیدگاه ابزاری از اولویتهای اصلی مدیران آموزشی است و توجه به کارآمدی و رفتار مراقبت کننده در اولویتهای بعدی قرار دارند.
در مقایسه میان مدیران مدارس دولتی و غیردولتی هیچ تفاوتی در ج=و اخلاقی و حمایتهای اجتماعی دیده نشده اما هرچه سابقه خدمت معلمان افزایش مییابد، ادراک بیشتری از دو بعد اخلاقی تأکید بر قوانین و رفتار مراقبت کننده گزارش شده است .
با توجه به اهمیت عملکرد سازمانی معلمان در رشد سرمایه های ملی و با توجه به چالشهای مطرح شده ، این پژوهش قصد دارد نقش مدیران آموزشی در ایجاد جو= اخلاقی و حمایتهای اجتماعی و رابطه آن با عملکرد سازمانی را از دیدگاه معلمان دوره متوسطه اول با سنوات خدمت مختلف در مدارس دولتی و غیردولتی شهر یزد بررسی کند.
در این پژوهش مدیران بر اجرای قوانین و دیدگاه ابزاری تأکید بیشتر دارند و در مقابل ، توجه به کارآمدی، رفتار مراقبت کننده و دادن خودمختاری به معلمان در اولویتهای بعدی قرار میگیرد.
پژوهش حاضر با توجه به اهمیت این مسئله پنج حیطه از وظایف شغلی مدیران آموزشی که بر اساس نظریه ویکتور و کولن (١٩٨٨) میتواند در شکل گیری جو= اخلاقی در مدارس مؤثر باشد مورد مطالعه قرار داده است .
1. Lamastro با توجه به یافته های پژوهشی پیشنهاد میشود مدیران به جای اجرای صرف قوانین آموزشی، پرداختن به اهداف آموزش و پرورش ، افزایش بازده کاری و درصد قبولی دانش آموزان ، بر کارآمدی، رفتارهای مراقبت کننده و ایجاد جو= حمایتی در مدارس نیز تأکید کنند.