چکیده:
تبیین جایگاه حقوقی مدیران در شرکت، برای تعیین حدود اختیارات مدیران شرکتهای تجاری از اهمیت بسیاری برخوردار است. این امر علاوه بر جنبه نظری، از نقطه نظر عملی هم آثار گستردهای را نه تنها بر شرکت و سهام داران بلکه بر اشخاص ثالث طرف معامله با شرکت به جای میگذارد. جایگاه حقوقی مدیران در شرکت سهامیهمواره مورد اختلاف حقوقدانان بوده است. بر طبق یک نظر مدیران شرکت تجاری، وکیل آن شرکت هستند، طبق نظر دیگر مدیران شرکت، نمایندگان آن شرکت میباشند. برخی دیگر از حقوقدانان مدیران را مستخدم شرکت تلقی کردهاند. و بالاخره عدهای از حقوقدانان مدیران را به عنوان رکنی از ارکان شرکت محسوب کردهاند. در این پژوهش، با تبیین هر چهار دیدگاه، با استناد به برخی مبانی حقوقی، مواد 17، 118، 135 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت 1347، ماده588 قانون تجارت، جایگاه حقوقی مدیران به عنوان رکنی از ارکان شرکت سهامی اثبات میگردد. در ضمن بحث و به صورت گذرا، به تحولات حقوق انگلستان در پرتو قانون شرکتها و رویهی قضایی نگاهی خواهیم داشت.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ، با تبيين هر چهار ديدگاه، با استناد به برخي مبـاني حقـوقي، مواد ١٧، ١١٨، ١٣٥ لايحه قانوني اصلاح قسـمتي از قـانون تجـارت ١٣٤٧، مـاده٥٨٨ قانون تجارت، جايگاه حقوقي مديران به عنوان رکني از ارکان شـرکت سـهامي اثبـات ميگردد.
طرف داران ديدگاه دوم نيز با توجه به ايراداتي که به نظريه ي وکالت مـديران مطـرح گرديـده و بـا اسـتناد بـه برخي مواد قانوني و اصول حقوقي معتقدنـد کـه مـديران شـرکت سـهامي، نماينـدگان آن _____________________________________________________________________________ 1- Director شرکت ميباشند.
يا مادهي ١٣٥ لايحه ي اصـلاحي قـانون تجـارت ١٣٤٧ با ذکر اين که کليه ي اعمال و اقدامات مديران و مدير عامـل شـرکت در مقابـل اشخاص ثالث نافذ و معتبر است و نيز در مواد ١٤٢ و ١٤٣ قانون ياد شده با عبـاراتي مشابه ، تفکيک آشکاري ميان اين دو مفهوم به چشم ميخورد.
٢- جز درباره ي موضوعاتي که به موجب مقررات اين قانون اخذ تصميم و اقدام دربارهي آنهـا در صـلاحيت خاص مجامع عمومي است مديران شرکت داراي کليه ي اختيارات لازم براي ادارهي امور شـرکت مـيباشـند، مشروط بر آنکه تصميمات و اقدامات آنها در حدود موضوع شرکت باشد.
علي الهذا با عنايت به اصول و قواعد مسلم حقوقي، نظريه ي نمايندگي قانوني نيـز با اشکالاتي به شرح ذيل مواجه ميباشد: ١) تعيين نماينده در نمايندگي قانوني به حکم قانون يا دستور مقامات صـالح قضـايي صورت ميگيرد؛ در حالي که در اين مـورد، اصـيل (شـرکت تجـاري) مـديران را _____________________________________________________________________________ 1- Morse, Geoffrey, Charlesworth and Morse Company Law, Fifteenth Edition, London, Sweet and Maxwell, ١٩٩۶, p.