چکیده:
امروزه انرژی برق بهعنوان یکی از نیازهای حیاتی و اساسی هر جامعهای محسوب میشود و تداوم آن دارای اهمیت بسیار زیادی است بهطوریکه در صورت قطع آن علاوه بر اینکه خسارتهایی به بخشهای خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد میکند، میتواند بهعنوان یک تهدید جدی فراروی امنیت ملی بهحساب آید. از سوی دیگر انرژی برق بهعنوان در دسترس ترین و آسانترین انرژی به شمار میرود و قطع آن میتواند بهعنوان اقدام و هدفی بااهمیت از سوی گروههای تروریستی و دولتهای متخاصم برای ضربه زدن و فلج کردن جوامع مورداستفاده قرار گیرد؛ بنابراین تحلیل و شناسایی نقاط ضعف سیستم در هریک از بخشهای تولید، انتقال و توزیع و اقدامات موثر در جهت حل عیوب شبکه و اتخاذ راهکارهای مناسب در برخورد با تهدیدات دشمن امری مهم و ضروری است. با توجه به اهداف و مطالب بیانشده، اهمیت شبکه انرژی برق از نگاه پدافند غیرعامل بهمنظور حفظ، تداوم و تامین این انرژی مهم در مواقع بحران و موردتوجه بودن این شبکههای زیرساختی برای کشور متخاصم و گروههای تروریستی انکارناپذیر است لذا هدف از نوشتن این مقاله تحلیل و بررسی ۳۰ خاموشی سراسری جهان و ایران و بیان علل ایجاد آن و ارائه راهکارهای پدافند غیرعامل جهت جلوگیری از ایجاد خاموشی سراسری و برخورد سریع و مناسب جهت مقابله با اقدامات تروریستی و بالا بردن سطح قابلیت اطمینان شبکه سراسری برق ایران است.
خلاصه ماشینی:
"البته عوامل سامانهای نیز وجود دارند که اگرچه دارای زمان اثرگذاری بالایی هستند اما پتانسیل بالایی در ایجاد ضعف در شبکهدارند، این عوامل را میتوان به شرح ذیل دستهبندی نمود: • عدم سرمایهگذاری کافی • سرمایهگذاری غیر بهینه و ناصحیح • مدیریت ناصحیح بازار • تنظیم مقررات ناصحیح و خصوصیسازی ناصحیح جدول ۳- آسیبپذیری شبکه برق در راستای پیامدی خاموشی سراسری عیب اولیه توسعه خاموشی ضعف شبکه ضعف کنترل شبکه خط انتقال عدم طراحی مناسب شبکه اپراتوری ناصحیح پست عدم طراحی صحیح ادوات حفاظتی عدم مدیریت بحران صحیح رشد بار تولید ناکافی در هر منطقه عدم وجود سامانه کنترل اضطراری نیروگاه عدم عملکرد سامانه کنترل ناپایداری عدم پایشگری و شارش صحیح اطلاعات با توجه به آنچه گفته شد تهدیدات بالقوه به ازای هر آسیبپذیری را میتوان به شرح جداول (3 تا ۶) نمایش داد.
معمولا در طرحهای شبکه، اضافهبار تا حدودی مشخص لحاظ میشود؛ بنابراین چهار روش مقابله با این تهدید وجود دارد: کنترل بار و مدیریت تقاضای مصرفکنندگان بهویژه از طریق پارامترهای اقتصادی و قیمت شناور برق افزایش تعداد و ظرفیتهای خازنهای نصبشده در شبکه توزیع جهت تأمین توان راکتیو و در بخش توزیع توسعه متوازن مراکز تولید توسعه متوازن نیروگاهها با بار متوازن در مناطق جغرافیایی مختلف امکانسازی حذف بار استفاده از روشهای حذف بار زیر نوین در زمان وقوع خطا یا عیب دسته پنجم تهدیدات، شناسایی و ایجاد عیب در نقاط ضعف شبکه است: شناسایی نقاط ضعف شبکه یا از طریق برداشت و تحلیل اطلاعات صورت میپذیرد و یا با تطمیع عناصر مطلع در سامانه جمعآوری میشود."