خلاصه ماشینی:
"اغلب ویژگیها و تقسیمبندیهایی که امروزه برای داستانها و انواع آن ارائه میشود با توجه به متون «نثر» است اما اگر تنها واژه، «نثر» را از این تعاریف حذف کنیم نحوه ورود، خروج داستان، پیام منتقل شده، شخصیت پردازی و مکالمهها میتواند منطبق بر انواع نظم نیز باشد.
- صرفنظر از ابیاتی که «شیخ» به منظور وعظ و نصیحت و ایضاح پیام نهفته در حکایت سروده است، حکایات بوستان به چند دسته کلی قابل تقسیمبندی است: الف) داستانهای بلند ب) داستانهای کوتاه چند شخصیتی ج) داستانک (داستان در یک یا دو بیت) د) مکالمههای - صرفا- حکمت آموز الف) همانگونه که بیان شد در دسته نخست، تعداد ابیات حکایت مدنظر نیست.
از آنجایی که پس از تعریف دسته دوم، یعنی داستان کوتاه، ممکن است این شبهه پیش آید که علت مرزبندی میان این دو نوع چه بودهاست و مرز خاصی میان آنها به نظر نیاید؛ تعریفی را که از داستان بلند ارائه شدهاست و ارتباط بسیار نزدیک آن با داستان کوتاه را نقل میکنیم: «داستان کوتاه»، روایتی است کوتاهتر از رمان و بیشتر محدود به موقعیتها و شخصیتها وغالبا مرتبط با تأثیری واحد است...
یکی گوش کودک بمالید سخت که ای بوالعجب رأی برگشته بخت تو را تیشه دادم که هیزمشکن نگفتم که دیوار مسجد بکن(13) ءءء شنیدم که دزدی درآمد ز دشت به دروازه سیستان برگذشت بدزدید بقال از و نیم دانگ برآورد دزد سیهکار بانگ خدایا تو شبرو به آتش مسوز که ره میزند سیستانی به روز(14) این نوع از داستانها نیز بهگونهای زیرمجموعه داستان کوتاه قارر میگیرد، اما بهتر است عنوان «داستانک» ) Short Short Story( را برای آن درنظر بگیریم."