چکیده:
هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی بر اساس تکنیک ویلیام رومی و
مقایسه محتوای کتاب براساس هدف های رفتاری در سطوح حیطهی شناختی بلوم است. جامعه آماری
86 می باشد . در این - پژوهش شامل تمام محتوای کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی در سال 87
پژوهش حجم نمونه برابر با جامعه مورد مطالعه انتخاب گردیده است . جمع آوری اطلاعات بر اساس
پرسشنامه هدف های رفتاری در سطوح حیطه شناختی بلوم (که شامل : دانش، درک و فهم، کاربرد،
تجزیه و تحلیل و ترکیب و ارزشیابی میباشد) انجام گردید، و تکنیک ویلیام رومی در دو محور، متن و
تصویر جهت تحلیل محتوای کتاب، که روایی و پایایی آن نیز محاسبه گردید . در خاتمه اطلاعات با
با روش های آماری ناپارامتریک (آزمون نسبت و فریدمن ) تجزیه و تحلیل spss استفاده از نرم افزار
گردید، که نتایج آن عبارتاند از 1) تمام سطوح رفتاری حیطه شناختی بلوم در محتوای کتاب علوم
گنجانده شده، اما از نظر میزان پوشش بر روی سطوح مختلف، از توازن مناسبی برخوردا ر نمی باشد .
و پایین ترین « درک و فهم » مقایسه میانگین نمرات، موید آن است که بالاترین درصد، مربوط به سطح
میباشد و بین مولفه های سطوح حیطه ی شناختی تفاوت « تجزیه و تحلیل » درصد، مربوط بهسطح
معنی داری وجود دارد. 2) کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی از لحاظ متن به روش نیمه فعال و در
حد متوسط و از لحاظ تصویر بهروش غیرفعال طراحی شده است.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اهمیت موضوع ، پژوهش های بسیاری در زمینه تحلیل محتوای کتب انجـام گرفته که به برخی از آن ها اشاره می نماییم : جوادی پور (١٣٧٤) کتاب هـای تعلیمـات اجتمـاعی سال اول ، دوم و سوم راهنمایی سال ١٣٧٤ را براساس تکنیک ویلیام رومی مورد پـژوهش قـرار داد و به این نتیجه رسید که محتوا و تصاویر (به غیر از تصاویر کتاب پایه اول ) کتاب های هر سـه پایه ، به روش غیرفعال تألیف شده و منجر به یادگیری عمیق و پایدار نمی شود و نیاز بـه بـازنگری دارد نتایج پژوهش یعقوبیان (١٣٧٧) نشان می دهـد کـه از میـان سـه مقولـه مـتن ، پرسـش و تصاویر کتاب جغرافیای دوره پیش دانشگاهی در سال تحصیلی ٧٧، تنها پرسـش هـا مـی تواننـد منجر به یادگیری فعال دانش آموزان گردند و متن و تصاویر کتاب نمی تواند سبب یادگیری فعال در دانش آموزان گردد.
جدول ٧: آزمون فریدمن در رابطه با سؤال دوم پژوهش از بعد هدف ¬های رفتاری ( به تصویر صفحه مراجعه شود)نتایج حاصله نشان می دهد که با توجه به این که تمام سطوح رفتاری حیطـه شـناختی بلوم در محتوای کتاب علوم گنجانده شده ، اما از نظر میزان پوشش بـر روی سـطوح مختلـف از توازن مناسبی برخوردار نمی باشد، چون تأکید بیش از حـد بـر سـطح «درک و فهـم » و تأکیـد کمتر بر سطح «تجزیه و تحلیل » می باشد."