چکیده:
تصویب قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور در تابستان 1382 امکان باروری و چشیدن لذت داشتن فرزند را به آن دسته از زوجین نابارور نوید می داد که تا قبل از تصویب این قانون به دلیل موانع شرعی و یا فقدان راه حل های قانونی از داشتن فرزندی به نام خود محروم بودند. با وجود این بررسی قانون مذکور حاکی از آن است که علی رغم تصویب و اجرای آن کلیه زوجین نابارور امکان استفاده از شرایط قانون مذکور به منظور بهره مندی از جنین های اهدایی دی"ران را ندارند شرایط مقرر در مواد یک و دو قانون اهدای جنین به زوجین نابارور و آیین نامه اجرایی آن، محدودیت های فراوانی را برای یک دسته از زوجین نابارور و حتی اهداء کنندگان جنین در پیش رو گذاشته است. برای هر یک از زوج های اهداء کننده و زوج های دریافت کننده، شرایطی در قانون مذکور و آیین نامه آن پیش بینی شده است که در صورت فقدان هر یک از شرایط مورد نظر ف امکان استفاده از مزایای قانون یادش ه که به صورت فقدان هر یک از شرایط قانونی اهداء و دریافت جنین همانند وجود علقه زوجیت بین زوجین و عدم اعتیاد آنان بین هر دو زوج اهداء کننده و دریافت کننده جنین مشترک است. اما برخی از شرایط دیگر هستند که یا صرفا به زوجین اهداء کننده جنین اهداء کننده جنین اختصاص دارند و یا اینکه مخصوص زوج های دریافت کننده جنین می باشند. بررسی شرایط مشترک و ظرایط اختصاصی هر یک از دو زوج اهداء کننده و دریافت کننده جنین و مقایسه شرایط مقرر در قانون ایران با قوانین برخی از کشورهای خارجی حاکی از آن است که لزوم وجود بسیاری از این شرایط غیر قابل انکار می باشد یا وجود اظین برخی از شرایط پیش بینی شده در قانون ایران با واقعیات جامعه ایرانی و اهداف واضعان قانون منطبق نمی باشد و در عین حال ضرورت دارد که شرایط دیگری نیز پیش بینی و وضع شود تا طریق سوء استفاده های احتمالی در اجرای قانون را مسدود نماید.
خلاصه ماشینی:
۱۸۱ یکی از نگرانی های بزرگ برخی فقها و مخالفین اهدای جنین نیز مسأله دریافت جنین توسط زنان بدون شوهر بود که به این جهت در قانون و آیین نامه آن به شرط وجود علقه زوجیت دریافت کنندگان تصریح شده است و به این منظور نیز باید چنین رابطه ای در زمان انتقال جنین احراز شود.
در افراد اهداءکننده نیز رابطة زوجیت شرط است اما امکان اینکه اسپرم یا تخمک اهداءکنندگان با گامت همسر شخص دیگری ترکیب شده باشد وجود دارد و مانند حقوق ایران نیست که امکان لقاح و تولید جنین فقط با استفاده از سلول های جنسی زن و شوهر قانونی و شرعی امکان پذیر باشد.
Christopher ۱۸۹ ب) عدم ابتلا به بیماریهای صعب العلاج:مطابق ماده ٢آیین نامه اجرایی قانون نحوة اهدای جنین به زوجین نابارور (بند ب ماده ٢) یکی از شرایط لازم که احراز آن ها قبل از دریافت جنین از اهداءکنندگان ضرورت دارد، سلامت متعارف جسمی و روانی زوج های اهداءکننده جنین می باشد.
با وجود این به نظر می رسد که اختصاص یک بند جداگانه به شرط عدم ابتلای زوجین اهداءکننده و اهداءگیرنده به بیماری های صعب العلاج نظیر ایدز و هپاتیت به جهت اهمیت خاص قضیه و خطرات احتمالی انتقال بیماری به جنین و طفل آینده و حتی زن صاحب رحم می باشد که مقنن و تدوین کنندگان آیین نامه را وادار نموده با وجود شرط ۱۹۰ دارا بودن سلامت متعارف جسمی و روانی در اهداءکنندگان ، عدم ابتلای آنان به بیماری های خطرناک را نیز مجددا مورد تأکید قرار دهد.