چکیده:
گام نخست در بهینهسازی پژوهشهای علوم قرآنی، تحلیل و بررسی تحقیقهایی است که در سالیان اخیر به رشته تحریر درآمده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان پراکندگی و گرایش موضوعی مقالات حوزه علوم قرآن در نشریات علمی پژوهشی است. بازه زمانی مورد پژوهش که با روش تحلیل محتوا صورت گرفته است، مقالاتی است که بین سالهای 1386-1390 به چاپ رسیده است. در این روش، مقالات از لحاظ موضوعی تحلیل شدهاند و مبنای تعیین موضوع، مقولههای استخراجشده از اصطلاحنامه علوم قرآن است. از مجموع283 مقاله ارائهشده، 282 عنوان مقاله، تألیفی و یک عنوان مقاله ترجمهای بوده است. بیشترین سهم ارائه مقالات با %8/53 به متخصصان با مدرک تحصیلی دکتری اختصاص دارد و بیشترین مشارکت از نظر رتبه علمی، مربوط به آن دسته از اعضای هیئتعلمی است که استادیار هستند. در تألیف و انتشار مقالات حوزه علوم قرآن، سهم مردان %7/87 و سهم زنان %3/12 بوده است. همچنین %7/62 مقالات دارای یک نویسنده، %9/33 دو نویسنده و %4/3 دارای سه نویسنده است. از نظر وابستگی سازمانی، دانشگاه فردوسی مشهد در صدر مؤسسات آموزشی پژوهشی قرار دارد. تحلیل موضوعی مقالات نشان میدهد بیشترین سهم با %8/15 به مقوله «مکاتب تفسیری» اختصاص داشته، «موضوعات قرآنی» با %4/14 و «دلالت واژگان قرآنی» با 7/12 درصد در مرتبههای بعدی قرار دارند. در پایان، هفت پیشنهاد برای بهینهسازی پژوهشهای علوم قرآنی ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
٤- تجزیه وتحلیل یافته های پژوهش در این بخش ، ضمن تجزیه وتحلیل داده ها اعم از تعداد مقاله های منتشره ، توزیع فراوانی مقاله ها در طول سال های مورد بررسی، جنسیت نویسندگان ، رتبه علمی و سطح دانش آموختگی آن ها، میزان مشارکت نویسندگان ، زمینه های موضوعی مقالات اعم از موضوع اصلی و فرعی، نویسندگان پرکار نیز معرفی شده اند.
جدول ٤- توزیع فراوانی سطح دانش آموختگی نویسندگان مقالات علوم قرآن در طول سال های مورد بررسی 1386 1387 ١٣٨٨ ١٣٨٩ ١٣٩٠ جمع تحصیلات دانشجوی کارشناسی 0 0,0 0 0 0,9 1 1,4 1 0,0 0,0 2 کارشناسی 0 0,0 1 2 0,0 0 1,4 1 1,8 1,5 4 دانشجوی کارشناسی ارشد 2 3,6 0 7 7,1 8 4,1 3 0,0 5,1 20 کارشناسی ارشد 1 1,8 3 22 16,8 19 10,8 8 5,4 16,1 53 دانشجوی دکتری 2 3,6 9 16 8,8 10 14,9 11 16,1 11,7 48 دکتری 42 76,4 40 83 61,9 70 55,4 41 71,4 60,6 276 نامشخص 8 14,5 3 7 4,4 5 12,2 9 5,4 5,1 32 جمع 55 100, 0 56 100, 100, 100, 137 113 74 0 0 0 100, 0 435 0,5 0,9 4,6 12,2 11,0 63,4 7,4 100, 0 یافته ها نشان داد که در مجموع ، ٢٧٦ عنوان (٦٣/٤ درصد) از آثار بررسی شده توسط نویسندگانی با مدرک دکتری منتشر شده است .
9. Foong Meng, Goon; "Trends in Malaysian LIS Research 1996-2006: A Content Analysis of the MJLIS Articles" ; International Conference on Libraries, Information & Society (ICoLIS), 2007.