چکیده:
توجه به مسائل اقتصادی، کار و تلاش برای کـسب معیـشت و بـه دسـت آوردن روزی حـلال در سیره عملی ائمه طاهرین علیهم السلام و به ویژه امام باقر (ع) از جایگاه ویـژه ای برخـوردار اسـت . امام باقر در اوج زهد وتقوا وعبادت وبندگی اهل کار وتلاش بوده انـد و از ایـن کـه دیگـران روزی آنها را تامین کنند بی زا ری می جستند و در عین توجه به آخرت به دنیا هم توجه داشـتند. ایـشان با کار وتلاش خود افراد گوناگونی را از ایتام وبینوایان گرفته تا از کا رافتادگان و زنـدانیان را تحـت پوشش اقتصادی خود قرار داده بودند اما در عین حال تکدی گری را به شدت نکوهش می کردنـد. یکی از مهمترین مسائلی که مورد توجه امام باقر بـوده گـردش پـول در عرصـه اقتـصادی جامعـه مسلمانان بوده است .در نوشتار حاضر تلاش می شود تا با اتکای به منابع موجود دیـدگاه هـای امـام باقر در خصوص مسائل اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"عـلاوه بر این منبع درآمدی از نقاط دور و نزدیک - کم و بیش - وجوهات شـرعی (خمـس ) و هـدایایی بـه پیشگاه ایـشان تقـدیم و ارسـال مـی شـد؛ امـا از ناحیـه حکومـت آل مـروان و عوامـل آن، فـشارها و محدودیت های شدیدی وجود داشت که زندگی امام بـاقر(ع)، بنـی هاشـم و شـیعیان را در تنگناهـای اقتصادی قرار داده بود؛ مثلا یکی از منابع تأمین زندگی مادی اهل بیت علیهم السلام، منطقـه حاصـلخیز و وسیع «فدک » و «موقوفات» پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم و معصومان علیهم السلام بـود کـه از دوره خلافت ابوبکر، تحت تصرف خلفا و حاکمان ستمگر قرار داشت .
٣- عبادت مالی یکی از مهمترین جنبه های الگوبرداری از زندگی امام محمد باقر (ع ) این اسـت کـه ایـشان نیز مانند سایر ائمه شیعه به امور مالی جامعه و رفاه و بی نیازی افراد از دیگـران تاکیـد زیـادی داشتند و برای این که جامعه از نظـر مـالی بتوانـد در شـرایط مـساعد و مناسـبی بـه سـر بـرد رهنمودهایی در زمینه های گوناگون مالی و اقتصادی ارائـه داده انـد کـه در اینجـا زیـر عنـوان عبادت مالی آمده است .
از نظر امام و سایر معصومین ، مطمئن ترین راه برای رفع نیازمندی ها و حفظ آبـرو و عـزت مـردم، توجه به درگاه «خیرالرازقین » است و بس ؛ به همین دلیل ، امام باقر علیه السلام می فرمایند: "همانا خداوند این که عدهای از مردم در مورد نیاز خود، پیش برخی دیگر با اصرار تقاضـا داشته باشند، ناپسند می شمارد؛ ولی رجوع و درخواست مکـرر را نـسبت بـه خـودش دوسـت می دارد."