چکیده:
ﭘﺲ از ﺣﻤﻼت ﻣﻐﻮل ﺑﻪ ﭼﯿﻦ، رواﺑﻂ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﺎ ﻣﻠﻞ دﯾﮕﺮ در اﺑﻌﺎد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﮔﺴﺘﺮش ﻓﺮاواﻧﯽ ﯾﺎﻓﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﻧﺰدﯾﮏ و دوﺳﺘﺎﻧﻪ اﯾﻠﺨﺎﻧـﺎن اﯾـﺮان و دوﻟـﺖ ﻣﻐـﻮﻟﯽ ﯾـﻮآن در ﭼـﯿﻦ، ﻣﯽ ﺗﻮان اﯾﻦ دوره را اوج ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت اﯾﺮان و ﭼﯿﻦ در ادوار ﮔﺬﺷـﺘﻪ داﻧﺴـﺖ. اﯾﺮاﻧﯿـﺎن ﻣﺴـﻠﻤﺎن درﺳﻤﺖ ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻫﻤﭽﻮن وزارت، اﺳﺘﺎﻧﺪاری، دﺑﯿﺮی و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻟﺸﮑﺮ ﺑﻪ ﻗﺎآن ﺧﺪﻣﺖ ﻣـﯽ ﮐﺮدﻧﺪ. ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﯾﻦ ﻧﮑﺘـﻪ را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺴـﺌﻠﻪ اﺻـﻠﯽ ﭘـﮋوﻫﺶ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﺮاﻧﯿﺎن و ﭼﯿﻨﯽ ﻫﺎ در دوره ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑـﻪ ﺗﺒـﺎدل اﻧﺪﯾﺸـﻪ ﻫـﺎ و ﻋﻠـﻮم و ﻓﻨﻮﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺰﺷﮑﯽ، ﻧﺠﻮم، ﻧﻘﺎﺷﯽ و ﭼﺎپ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و در ﮐﻨﺎر اﯾﻦ ﻣﻮارد؛ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ در ﭼـﯿﻦ ﻧﻔﻮذ ﻓﺮاواﻧﯽ ﯾﺎﻓﺖ. ﻧﻔﻮذ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ در دﺳﺘﮕﺎه اداری و ﻧﻈﺎﻣﯽ ﯾﻮآن ﺑﻪ ﺣﺪی ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣـﯽ ﺗـﻮان آن را ﭘﺲ از زﺑﺎن ﻫﺎی ﺗﺮﮐﯽ- ﻣﻐﻮﻟﯽ و ﭼﯿﻨﯽ ﺳﻮﻣﯿﻦ زﺑﺎن در ﭼﯿﻦ آن زﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورد.
Mongol invasion of China transformed the relations of these country with other nations on many levels and in various aspects. Close amical ties between the Ilkhanate in Iran and the Mongolian Yuan rulers in China promoted the relations between the two countries and propoelled it to its climax. Muslim Iranians served in a myriad of official position، e.g، ministers، governors، sevretaries and army commanders، under Ogedi Khan. The research method is descriptive-analytical and its main focus is on the exchange of science and arts، such as medicine، astrology، painting and printing between Iran and China and the promotion of Farsi language in China. Farsi grew to be so influential in Yuan bureaucracy and military that assumed the thrid position after Turkish-Mongolian and Chinese languages.
خلاصه ماشینی:
"در خصوص پیشینه تحقیق ، میتوان به کتاب های تاریخ روابط ایران و چین تـألیف : دکتـر علاءالدین آذری؛ فرهنگ اسلامی و ایرانی در چین از فنگ جین یوان ؛ ترکستان نامـه از بارتولـد و امپراطوری صحرانوردان رنه گروسه اشاره کرد که ویژگی مشترک و غالب این آثـار، توجـه بـه روابط سیاسی، تجاری دو کشور و در خلال آن بحث مختصری در باره روابـط فرهنگـی ایـن دو دولت است ؛ با این حال ، اولین دست مایه ها در باره موضوع پژوهش را به دست میدهد.
١- علوم پزشکی و دارویی مبادلات دانش پزشکی و داروئی میان ایران و چین در دوره مغول و ایلخانان بسیار چشمگیر بود و بیشتر در مقوله تهیه دارو، تجویز داروها، انتقال علـوم پزشـکی و داروئـی ورود کتب پزشکی و داروئی و همچنین تألیف این گونه کتاب ها بوده است .
٣- نقاشی بعد از استیلای مغول بر شهرهای اویغـور و درآمیخـتن ایـن طایفـه در قـوم تاتـار، سبک نقاشی مزبور به دست مغول در چـین منتشـر شـد و ذوق اسـتادان چینـی در آن تأثیر کرد و به تدریج سبک نقاشی ایرانی مانوی پس از گذشتن از دست اقـوام اویغـور و مغول در چین سبک خاصی به نام مینیاتور یا نگارگری شد و همین سبک اسـت کـه در عهد ایلخانان توسط هنرمندان چینی به ایران بازگشت و به عنوان سبک چینـی معـروف شد (قدیانی،١٣٨٤: ١٥٧).
گذشـته از ایـن ، سلسـله یـوآن مناسبات نزدیکی با خویشاوندان خود، ایلخانان ایران داشـت و جوامـع مسـلمان چینـی دربردارنده گروه های بزرگی از ایرانیان و فارسی زبانان غرب آسیا بودند؛ بنابراین سه زبان رسمی دیوان و نظام آموزشی سلسله یوآن ، چینی و مغـولی و فارسـی بـود."