چکیده:
تمایزیافتگی در شکلدهی و پایداری شالوده خانواده متغیری کارساز است. پژوهش حاضر با هدف همسنجی شناسههای تمایزیافتگی در دیدگاه میان نسلی بوئن و خانوادههای ایرانی انجام گرفت. پژوهش از نوع آمیخته است و با به کار بستن روش کیفی راهبرد اکتشافی زنجیرهای و روش کمی همبستگی اجرا گردید. نخست مفاهیم مربوط به تمایزیافتگی در دیدگاه بوئن بیرون کشیده شد. سپس از راه مصاحبه های اکتشافی با 14 نفر از والدین ساکن در شهر تهران با نمونهگیری هدفمند که در سال 1395 انجام گرفت، عناصر و مولفههای شناسههای تمایزیافتگی در فرهنگ ایرانی برون آوری و کدگذاری شدند. درستی شناسههای بهدستآمده از روش دلفی با گروهی از متخصصین محرز شد. 12 شناسه اصلی و 78 شناسه فرعی برای تمایزیافتگی در خانوادههای ایرانی شناسایی شد. 25 شناسه، افزون بر شناسههای مطرح در دیدگاه بوئن درزمینه فرهنگی جامعه والدین ایرانی به دست آمد. سپس شناسههای حاصل، تبدیل به سنجه شده و بهطور موازی با سیاهه بازبینی شده اسکورون و اسمیت (2003) بر روی نمونه 100 نفری از والدین که با نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند اجرا گردید. برآیندها، نشانگر همبستگی هر دو ابزار (0/001 =r=- 0/40, P) بود. همچنین ماتریس همبستگی نشان داد ضرایب همبستگی درونی مولفههای سنجه تمایزیافتگی برآمده از پژوهش، از نرخ همبستگی بالاتری برخوردارند. همسنجی شناسههای بهدستآمده با شناسههای بیانشده در دیدگاه بوئن نشان میدهد، باوجودآنکه تمایزیافتگی یک ویژگی کموبیش پایا است ولی میتواند در شناسههای فرعی متاثر از بافت فرهنگی و اجتماعی باشد. پس برای شناخت درست و بررسی سازههای روانشناختی توجه به ناهمسانی زمینه فرهنگی و اجتماعی بسیار مهم است.
The intimacy is from the strengthen foundations of the couples' love، and the forgiveness is required to control the couples' conflict and quarrel and the staying dynamics of their love. The aim of the study was to study the effectiveness of Adlerian group counseling on couples' intimacy and interpersonal forgiveness. The method of the study was quasi-experimental and carried out in the framework of the design of pretest and posttest with control group. The statistical population consisted of the Sanandaj couples of 24-47 years old referring to the counseling and psychological services center of "Partov-e-Bamdad" in 2014 that 3-14 years passed from their marriage. The subjects were 20 people that were selected by non-randomly sampling of convenient and were assigned randomly into two equal groups of 10-people of experimental and control. The members of the experimental group accompanied the 12 sessions of Adlerian group counseling and the control group were on the waiting list. The data were gathered using the Walker and Thompson's intimacy scale (1983) and the interpersonal forgiveness scale of Ehteshamzadeh، Ahadi، Enayati and Heydari (2010). The result of the one variable covariance test indicated that the Adlerian group counseling was effective in increasing the couples intimacy (P=0/001، F=50/011) and all components of interpersonal forgiveness including the re-relationship and controlling the revenge-seeking (P=0/001، F=122/596)، controlling the resentment (P=0/013، F=7/646) and the realistic understanding (P=0/001، F=48/563) of spouses. The practice of the Adlerian group counseling increased the couples intimacy and interpersonal forgiveness by enhancing their cooperative interaction and changing their uncompromising ways of life. Therefore، administering other studies to facilitate the usefulness of this practice is recommended for increasing the couples intimacy and interpersonal forgiveness of Iranian couple referring to counseling and psychological services centers.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر با هدف همسنجی شناسههای تمایزیافتگی در دیدگاه میان نسلی بوئن و خانوادههای ایرانی انجام گرفت.
This study carried out aimed to compare the indices of differentiation in Bowen's intergenerational theory and Iranian families.
Key words: Iranian, Bowen, differentiation, family, qualitative, quantitative, culture مقدمه تمایزیافتگیFootNote No="98" Text=" differentiation"/ یک ویژگی کموبیش پایا و مؤثر در کیفیت زندگی است که خود دربرگیرندۀ گروهی از شناسهها است که هر یک بهتنهایی میتوانند برای داشتن روانی سالم و ایجاد روابط میان فردی درست و رشد و والایی آدمی از تأثیر بسزایی برخوردار باشند.
خلاصۀ یافتههای برآمده از تحلیل کیفی دیدگاه پدر و مادرهای ایرانی ساکن شهر تهران درباره تمایزیافتگی رجوع شود به تصویر صفحه جدول (1) نشان میدهد خانوادههای ایرانی دارای توجه ویژهای به برخی شناسهها میباشند چنانچه بر پایه 12 مؤلفه مطرح، 78 شناسه تمایزیافتگی تائید شده توسط استادان و متخصصین ایرانی به دست آمد که 25 شناسۀ آن افزون بر شناسههای مطرح در دیدگاه بوئن بود که روشنگری در ذیل میآید: 1.
این همسنجی نشان از همسانی شناسههای توانایی ماندن در جو عاطفی و درعینحال خودپیروی از دیگران، برابری میان دو نیروی تعلق و فردیت، داشتن حس خودگردانی هیجانی در روابط، عدم وابستگی افراطی به دیگران در دیدگاه بوئن و جامعه ایران دارد.
بحث و نتیجهگیری هدف از این پژوهش همسنجی شناسههای تمایزیافتگی در دیدگاه میان نسلی بوئن و خانوادههای ایرانی بود.