چکیده:
این مقاله ابتدا چیستی رهبری و مدیریت را مورد بررسی قرار می دهد و به تعاریف معروف دراین زمینه
می پردازد و همچنین تفاوت های نظری از دیدگاه های مختلف بزرگان علم مدیریت را نیز بررسی می کند،
اثربخشی مدیریت در مقابل اثربخشی رهبری را بازتاب می دهد و همچنین ویژگی های شخصیتی مدیر و
رهبر، تفاوت ها و تشابه ها از دید بزرگان، وظایف رهبر و مدیر، کسب های مهم و رهبری و مدیریت و
بررسی این سبک ها را زیر نظر می گیرد. که این سبک ها خود عبارتند از انواع شیوه های رهبری همچون
شیوه ی موقعیتی، شیوه های اقتضایی که خود نیز به سه دسته ی الگوی فیدلر، تئوری مسیر- هدف و الگوی رهبری مشارکتی بخش بندی می شود. در این مقاله سعی شده تا حد توان تفاوت ها و تشابهات مدیر و رهبر از دید صاحبنظران مشخص شود تا از این پس کاربرد واژه ی مدیریت و رهبری هریک متناسب با خود استفاده شود و نه به جای دیگری. ما در این مقاله کوشیده ایم شرح وظایف و نوع کاربرد و عملکرد هریک
را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم.
خلاصه ماشینی:
"مدیریت اثربخش : مدیریت اثربخش به گونه ای است که مدیر در سازمان با برآورد کردن نیازهای ذینفعان ، ایجاد تناسب و هماهنگی میان منابع و فرصت ها، تطابق و سازگاری با تغییرات محیطی و ایجاد فرهنگی که تعهد، خلاقیت و ارزش های مشترک و اعتماد متقابل را ارتقاء بخشد، به اهدافش نزدیک تر خواهد شد بخبود اثربخشی سازمانی که از جمله اهداف کلی مدیریت است (بخصوص در بخش منابع انسانی)، در برگیرنده ی فرآیندهای گسترده ی سازمانی همچون توسعه و تحول سازمانی، مدیریت فرهنگ ، مدیریت دانش ، ایجاد جو اعتماد و تعهد بالا، مدیریت تغییر، مدیریت کیفیت ، بهبود مستمر، روابط بهتر با مشتریان و نظایر این ها میباشند (مایکل آرمسترانگ ، ١٣٩٤، ١٢٣).
از طرفی دیگر باتوجه به اهمیت بعد انسانی در رهبری ویژگیهای شخصیتی خاصی به شرح زیر در میزان اثرگذار بودن رهبر مورد توجه قرار گرفته است : «سن ، قد، نژاد، جذابیت ظاهری، جاافتادگی، اطمینان ، بخش بودن ، استعداد، سخنوری، هوش و ذکاوت ، استعداد برقراری روابط بین اشخاص ، آینده نگری انعطاف پذیری، پختگی احساسات ، درستی، صمیمیت ، راستی، روشن سخنی، اعتماد به نفس ، راسخ ، استعداد انجام کار.
٢-رهبری براساس موقعیت : به گفته ی هرسی (١٩٨٤) الگوی"رهبری براساس موقعیت " چهارچوبی فراهم میآورد که در آن رهبر با شناسایی موقعیت های مختلف ، رفتاری را که به احتمال بیشتر تولید موقعیت میکند مشخص میسازد: به منظور رسیدن به هدف مطلوب ، رهبر باید آمادگی کارکنان برای انجام کار مورد نظر را شناسایی کرده و باتوجه به موقعیت موجود شیوه ی رهبری موثر را انتخاب کند."