چکیده:
یکی از موضوعاتی که رسانه به کودکان میآموزد، یادگیری نقشها، انتظارات و کلیشههای جنسیتی است. هدف این مقاله مقایسۀ برنامههای «کودکمخاطب» از منظر جنسیت با تأکید بر دو نوع ایرانی و خارجی یعنی مجموعههای نوروزی کلاهقرمزی و انیمیشنهای دیزنی است. مقالۀ حاضر ضمن بررسی بازنمایی جنسیت در مجموعۀ کلاهقرمزی 94 و انیمیشن شش ابرقهرمان، نشان میدهد چه مفاهیم و ارزشهایی در این دو برنامه به مخاطب ارائه میشود. این مقاله در قالب نظریات برساختگرایانۀ بازنمایی استوارت هال به تحلیل کیفی متون رسانهای با رویکرد نشانهشناسی میپردازد. به این منظور، از میان مجموعههای نوروزی کلاهقرمزی و انیمیشنهای دیزنی، جدیدترین آنها، یعنی کلاهقرمزی 94 و انیمیشن شش ابرقهرمان، به صورت هدفمند انتخاب شدند. یافتهها نشان میدهد، در هر دو برنامه، زنان کمتر از حد معمول بازنمایی شدهاند. این بازنمایی اندک نیز در کلاهقرمزی 94 براساس کلیشههای سنتی و در انیمیشن شش ابرقهرمان با ساختارشکنی کلیشههای جنسیتی همراه است. همچنین، در هر دو برنامه، ارزشها و مفاهیم مثبت بیشتر منتقل شده که انیمیشن شش ابرقهرمان نسبت به مجموعۀ کلاهقرمزی سهم بیشتری دارد.
خلاصه ماشینی:
بازنمایی جنسیت در برنامه های تلویزیونی مقایسة مجموعة نوروزی کلاهقرمزی و انیمیشن شش ابرقهرمان محمدمهدی فرقانی ١، ستاره محمدکمال *2 چکیده یکی از موضوعاتی که رسانه به کودکان می آموزد، یادگیری نقش ها، انتظارات و کلیشه های جنسیتی اسـت .
مقالۀ حاضـر ضـمن بررسـی بازنمـایی جنسـیت در مجموعۀ کلاهقرمزی ٩٤ و انیمیشن شش ابرقهرمان ٣، نشان می دهد چه مفاهیم و ارزش هایی در این دو برنامه بـه مخاطب ارائه می شود.
این تحقیق جنبۀ نوآورانه دارد و برای نخستین بـار مـی خواهـد بـه بررسـی بازنمـایی جنسیت در مجموعۀ نوروزی کلاهقرمزی ٩٤ و انیمیشن شش ابرقهرمان بپـردازد.
جنس : واژۀ جنس ١ در زمینه هـای مختلـف و متنـوعی اسـتفاده مـی شـود و مـی تـوان آن را این گونه تعریف کرد: «ترتیب های متنوع و پیچیده ای بین زنان و مردان که شامل ساختار تولید مثل ، تقسیم کار جنسیتی و تعاریف فرهنگی از زنانگی و مردانگی است »، که به لحاظ اجتمـاعی ساخته شده است .
دلایل انتخاب ایـن نمونـه هـا بـه شرح ذیل است : هدف این پژوهش مقایسۀ تطبیقی برنامه های کودک مخاطب از منظر جنسیت با تأکیـد بـر دو نوع ایرانی و خارجی مجموعۀ کلاهقرمزی و انیمیشن های دیزنی است .
میـزان حضور شخصیت زن در مجموعۀ کلاهقرمزی بـه شـکل محسوسـی کـم رنـگ اسـت و همین حضور کم هم براساس کلیشه های سنتی از جنسیت در جامعۀ ایرانی بازنمـایی شده است .
از نظر ویژگی های شخصیتی ، در مجموعۀ کلاهقرمزی بازنمایی مردان با ویژگـی هـای مثبـت بیشتری از زنان بوده است .