چکیده:
کتاب "نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً " اثر "داود عبده" از جمله تألیفات نادر و پیشتاز در زمینه آموزش زبان عربی با رویکرد نقش گرا / کارکردگرا در جهان عرب به شمار می رود. از این رو، در پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به معرفی این کتاب و نیز بررسی و نقد آن بر مبنای اصول رویکرد نقش گرا پرداخته ایم. به این منظور پس از مقدمهای گذرا پیرامون مبانی آن ، نقاط قوت و ضعف این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. کتاب مد نظر، با زبانی ساده و شیوا زمینه آشنایی نظام آموزشی کشورهای عربی با رویکرد کارکردگرا در آموزش زبان را در دهه هفتاد فراهم آورده است، و طبیعی است که این پیشگامی موجب بروز برخی کاستی ها در قسمت های مختلف کتاب شده است. بارزترین آن ها خلأ مبانی روان شناسی و زبان شناسی و نیز کارکردهای اجتماعی زبان در این رویکرد است. همچنین به راهبردهای رویکرد کارکردگرا در آموزش برخی از مهارت های زبان نیز پرداخته نشده است.
The book of ‘instruction of Arabic language by functional approach’ by “Davood Abdeh” is one of the rare and vanguard compilations in the field of Arabic language instruction with the functional approach in Arabic world. Hence, the present study introduces the book in descriptive-analytic method and criticizes it according to the principles of functional approach. Accordingly, after a short introduction about its bases, positive and negative points of the book are reviewed.
By an eloquent and simple language, the book is like a base for familiarizing instruction system of Arabian countries with functional approach in language instruction; of course this has caused some deficiencies in different parts of the book that the most important of them is the absence of psychological, linguistic and social functions in the approach. Also, there is no guideline for functional approach in instruction of some language skills.
خلاصه ماشینی:
از ایـن جهت ، در پژوهش حاضر برآنیم کتاب " نحو تعلیم اللغۀ العربیۀ وظیفیا " اثر "داود عبده " را با نگاهی مبتنی بر اصول رویکرد نقش گرا و بـه منظـور ارتقـای سـطح کیفـی مطالـب آموزشی در حوزه تدریس زبان عربی به دانش آموزان و دانشجویان ایرانی ، از لحاظ قوت و ضعف مورد بررسی و کاوش قرار دهیم ؛ قابل ذکر است نگارنده هیچ نقـدی دربـاره ایـن کتاب ـ چه به زبان فارسی و چه به زبان عربی ـ نیافته است .
امتیازات کتاب از مهم ترین امتیازات و ویژگی های مثبت کتاب "نحو تعلیم اللغۀ العربیۀ وظیفیا" می تـوان به موارد ذیل اشاره نمود؛ ـ پیرامون پیشینه ظهور "رویکرد نقش گرا در آموزش زبان " بـه ویـژه در بـاب آمـوزش دستور زبان عربی قابل ذکر است این رویکرد در اوایل دهه هفتاد میلادی از خاستگاه خود دانشگاه آمستردام به کشور مغرب منتقل شد و سپس به کشورهای الجزائر، تونس ، لیبـی و کشورهای شرق عربی چون مصر، عراق و سوریه و نهایتا در کشورهای حوزه خلیج فارس مورد توجه قرار گرفت ؛ لذا با توجه به سال چاپ ایـن اثـر (١٩٧٩) مـی تـوان در حـوزه آموزش زبان عربی با رویکرد کارکردگرا برای آن فضـل سـبق قائـل بـود؛ و چنانچـه در مقدمه نیز ذکر شد این کتاب راهگشا و مرجع اصلی پژوهش های علمی ـ هر چند اندک ـ در این زمینه بوده است .