چکیده:
ابن تیمیه در دو ساحت سند و محتوا اشکلاتی را به «حدیث ثقلین» و برداشتهای امامیه از آن وارد کرده که افزون بر مخدوش کردن اسناد، محبت و پاسداشت عترت را نهایت مدلول حدیث قلمداد میکند.
با نگاهی به منابع حدیثی اهل سنت میتوان روایت این حدیث را از طریق 20 صحابه از پیامبرخدا (ص) پیگیری کرد که با واکاوی متون این حدیث، ویژگیهای منحصر به فرد برای قرآن و عترت به دست میآید که در نتیجه این حدیث به عنوان مهمترین وصیت پیامبر خدا(ص) که ضمانت الهی برای نجات امت از گمراهی است، شناخته میشود.
همچنین، هیچ یک از روایات «کتاب الله و سنتی» که ابن تیمیه صحیح میداند، از جهت سند معتبر نیست.
خلاصه ماشینی:
4 این اشکال وارد نیست که برخی از راویان تضعیف شدهاند، چون هرچند اصولیون اهل سنت، حدیث متواتر جماعت کفار و فساق را نیز معتبر سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، استجلاب ارتقاء الغرف، ص336؛ سمهودی، علی بن عبدالله، جواهر العقدین فی فضل الشرفین، ج2، ص119؛ ابن حجر هیتمی، احمد ابن محمد، الصواعق المحرقة، ج2، ص653.
3 اختلافاتی که در نقل این حدیث وجود دارد به دلیل اهتمام ویژه پیامبر ( در معرفی دو یادگار ایشان بوده که باعث میشده با الفاظ گوناگون و در مواضع مختلفی از «ثقلین» سخن به میان آورد و طبیعی است که نقلهای راویان با اختلافاتی همراه باشد؛ اما این اختلاف نقل در یک جا عجیب به نظر میرسد و آن همین نقل صحیح مسلم است که زید بن ارقم میگوید پیامبر خدا ( پس از حجةالوداع در غدیر خم خطبهای ایراد فرمود که در میان آن بر محتوای نخست «باقیگذاردن دو امر قرآن و اهل بیت و وجوب تمسک به حدیث: «إنی تارک فیکم الثقلین ما إن تمسکتم به لن تضلوا کتاب الله و عترتی، و إنهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض»؛ شیبانی، احمد بن حنبل، فضائل الصحابة، ج2، ص585؛ همو، مسند احمد، ج23، ص180؛ الفسوی، یعقوب بن سفیان، المعرفة والتاریخ، ج1، ص536؛ الترمذی، محمد بن عیسی، الجامع الصحیح سنن الترمذی، ج5، ص663؛ ابن ابی عاصم، السنة، ج2، ص643؛ الطبرانی، سلیمان ابن احمد، المعجم الصغیر، ج1، ص411.