چکیده:
اکوسیستم، یکی از ارکان بنیادین زندگی بشر محسوب می شود و با پیشرفت و توسعه در جهان، تغییراتی در آن به وجود آمده است. انتشار آلاینده های هوا، یکی از عوامل مهم تخریب محیط زیست می باشد. انتشار آلاینده های هوا هزینه هایی را بر بخشهای مختلف وارد می کند که این هزینه ها معمولاً در محاسبات رسمی به حساب نمی آیند و به آنها هزینه تخریب می گویند. مصرف حامل های انرژی عامل اصلی انتشار آلاینده های هوا در ایران می باشد.لذا این تحقیق درصدد کاهش هزینه های تخریب انتشار آلاینده های هوا ناشی از مصرف حامل های انرژی در ایران می باشد. یکی از راه های کاهش انتشار آلاینده های هوا و هزینه تخریب آنها، وضع مالیات بر مصرف حامل های انرژی می باشد. ازاین رو در این تحقیق، یک سناریو برای افزایش قیمت حامل های انرژی به قیمت فوب خلیج فارس در نظر گرفته شده، و برای این منظور از مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر استاندارد لافگرن و همکاران استفاده شده است. پایه آماری مدل CGE ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1385 بوده و آمار مصرف انرژی و انتشار آلاینده های هوا نیز از ترازنامه انرژی سالهای 1385 تا 1391 به دست آمده ، همچنین بخشهای اقتصادی براساس طبقه بندی ISIC به 25 بخش تفکیک شده اند.میزان هزینه تخریب در سناریوی پایه معادل 12.78 درصد از GDP سال 1385 به قیمت ثابت بوده که با اعمال سناریوی افزایش قیمت حامل های انرژی، این هزینه 23 درصد کاهش یافته و به میزان 10 درصد GDP رسیده است. همچنین نتایج نشان می دهد که بخشهای حمل و نقل جادهای و برق، بیشترین کاهش در هزینه تخریب را دارند.
The ecosystem is a fundamental pillar of human life، which has been changed due to the progress and development of the world. The emission of air pollutants is a key factor in environmental degradation. Air pollutants impose the so-called "degradation costs" on different sectors، which these costs are not included in official calculations. Consumption of energy carriers is the main cause of air pollutants emissions in Iran. Therefore، this research seeks to examine the degradation costs of air pollutants emitted by the use of energy carriers in Iran. One way to reduce the emissions of air pollutants and their degradation costs is to impose tax on the consumption of energy carriers. This study considers a scenario for raising the price of energy carriers to the level of FOB price of Persian Gulf. For this purpose، the standard computable general equilibrium model of Lofgren et al () is used. The statistical basis of the CGE model is the 2006 social accounting matrix (SAM). The statistical data on energy consumption and emissions of air pollutants are derived from the energy balance sheets over the period 2006-2012. In addition، economic sectors are divided into 25 sections according to the ISIC classification. Degradation cost in the baseline scenario is equivalent of 14.43% of GDP (at constant prices) in 2006، which by applying the scenario for increasing the price of energy carriers، this cost declines by 23% and amounts to 10 percent of GDP. Results also reveal that the road transportation and electricity sectors experience the greatest reductions in degradation cost.
خلاصه ماشینی:
تأثير افزايش قيمت حامل هاي انرژي بر هزينه تخريب آلينده هاي هوا در ايران )رويکرد تعادل عمومي محاسبه پذير CGE( 1 احسان طاهري 2 حسين صادقي عباس عصاري آراني 3 تاريخ دريافت: ٥٣٣٤/٧/٨٤ تاريخ پذيرش: ٥٣٣١/٣/٨٤ چکيده اکوسيستم، يکي از ارکان بنيادين زندگي بشر محسوب مي شود و با پيشرفت و توسعه در جهان، تغييراتي در آن به وجود آمده است.
پايه آماري مدل CGE ماتريس حسابداري اجتماعي سال ١٣٠٧ بوده و آمار مصرف انرژي و انتشار آلينده هاي هوا نيز از ترازنامه انرژي سالهاي ١٣٠٧ تا ١٣٣١ به دست آمده ، همچنين بخشهاي اقتصادي براساس طبقه بندي ISIC به ٢٧ بخش تفکيک شده اند.
لذا اين تحقيق با استفاده از يک الگوي تعادل عمومي محاسبه پذير و با طراحي يک سناريو براي افزايش قيمت حامل هاي انرژي )بنزين، نفت گاز، نفت سفيد، نفت کوره، گاز طبيعي، گاز مايع و برق(، به دنبال مشاهده اثرات اين تغيير بر ميزان انتشار آلينده هاي هوا ),CH, NOX, SPM ,CO, CO٢ SO٣ ,SO٢( و هزينه تخريب ناشي از آنها مي باشد.
مصرف سوخت هاي فسيلي در ايران (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع: ترازنامه انرژي، ١٣٣١ با توجه به نتايج تجربي سالهاي گذشته مي توان جهت کاهش ميزان انتشار آلينده ها، بر استفاده از سياست تغييرات قيمت نسبي حامل هاي انرژي تکيه کرد.
٧. نتيجه گيري و پيشنهادات در اين تحقيق با استفاده از يک مدل تعادل عمومي محاسبه پذير، به بررسي تأثير افزايش قيمت حامل هاي انرژي بر هزينه تخريب آلينده هاي هوا در ايران پرداخته شده است.