چکیده:
از چند دهۀ اخیر، امریکا با دستیابی به فنآوری تولید سلاحهای هدایتشونده مانند هواپیماهای بدونسرنشین پیشرفته، همچنین تجهیز آنها به انواع امکانات پیشرفتۀ جاسوسی، موشکهای هوشمند و انجام قتلهای هدفمند، مباحث جدیدی را در جامعۀ بینالمللی ایجاد کرده است. بهکارگیری پهپادها در برخی کشورهای اسلامی چون یمن، سومالی، افغانستان، عراق و بهویژه پاکستان شیوع نگرانکنندهای داشته که مورد نارضایتی دولت و مردم این کشور شده است. حملات پهپادها در پاکستان، نقض حریم هوایی و تجاوز به قلمرو حاکمیتی پاکستان بوده است که به موجب آن عدۀ زیادی از مردم غیرنظامی کشته و زخمی و اماکن عمومی تخریب شدهاند. این حملات عمدتاً غیرمشروع، نقض صریح حقوق بینالملل، منشور ملل متحد و موازین حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بوده است. این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی با توجه به ضرورت و اهمیت بررسی بهکارگیری پهپادها ابعاد مختلف موضوع را بررسی و حملات هواپیماهای بدونسرنشین را تجزیه و تحلیل کرده است. حال موضع حقوق بینالملل و بشردوستانه درخصوص حملات هواپیماهای بدونسرنشین چیست؟ آیا این حملات بهواسطۀ جرم تجاوز و تخطی از موازین جنگی در صلاحیت ICC است؟ پاسخ به این پرسشها از موضوعات بررسیشده در مقالۀ حاضر است.
Traditionally and historically، if considered as an official or a practical component of a given State or its representative or under the control and leadership of that State، non-state actors and their actions are attributed to the State in question. The same outcome is expected when a government chooses to overtly accept acts of a non-state actor and receive them as its own. Since 9/11، there have been adjustments to principles mentioned above which in turn has resulted in creation of a grey area in the subject. The question at hand is whether or not acts of a non-state actor regarded as a State's، if the State is considered to be in tolerance with those actors. i.e. has given them refuge. Based on precedent، the Security Council's resolutions and international rules of responsibility، Study suggests that although in this case attribution is out of reach، it's possible for the State to be held responsible for its failure to fulfill the obligation to fight against terrorism.
خلاصه ماشینی:
"پهپادها، حقوق بشردوستانه و حقوق بشر از پهپادها در هیچ یک از کنوانسیون های کنترل تسلیحات و اسناد بین المللی ذکری نشده است ، اما استفاده از هر نوع سلاح و شیوة به کارگیری آن ها در نبردها که شامل پهپادهـا نیـز بـوده ، از سوی حقوق بشردوستانه محدود شده است و طرفین جنـگ ، در زمـان بـه کـارگیری پهپادهـای نظامی، مانند سایر ادوات جنگی باید میان افراد و اهداف نظامی و غیرنظامی تفاوت قائـل شـوند (٢٠١٦ ,ICRC).
در نهایت اعتراضات دولت پاکستان بعد از پرویز مشـرف و حکم دادگاه عالی پیشاور در سال ٢٠١٣، همچنین اقدامات پارلمان این کشـور در اعتـراض بـه عملیات پهپادها بر فراز پاکسـتان ، مبـین نارضـایتی پاکسـتان بـر ادامـۀ عملیـات هواپیماهـای بدون سرنشین در قلمرو این کشور بوده و نامشروع بودن آن را اثبات کرده است و درنتیجه نقـض حقوق بین الملل محسوب میشود.
امـا از زمـان شـروع فعالیـت پهپادها در پاکستان با وجود رضایت ضمنی دولت پرویـز مشـرف ، در سـال هـای اخیـر بـا روی کار آمدن دولت های جدید، اعتراضـات وسـیع دولتـی و مردمـی بـه نقـض حاکمیـت پاکسـتان و افزون بر این ، محکومیت این حملات از سوی دادگاه عالی پیشاور، واکـنش پارلمـان پاکسـتان و تأیید فلیپ آلستون گزارشـگر ویـژة سـازمان ملـل بـر غیرقـانونی بـودن عملیـات پهپادهـای امریکایی در قلمـرو پاکسـتان ، ایـن نـوع عملیـات امریکـایی هرگـز قطـع نشـده و لـذا روحیـۀ امریکاستیزی را در جهان اسلام و به ویژه در میان مردم پاکسـتان افـزایش داده اسـت ."