چکیده:
در قرآن واژههایی برای ذهنشناسی و معرفتشناسی انسان عرضه شدهاند. این کتاب درصدد است مسائل معرفتی را از درون آیات کشف کند و دیدگاه قرآن را نسبت به آنها به دست آورد. بر پایه آیات قرآن طبیعت، وحی آسمانی و فطرت انسان از منابع معرفت هستند. مجموع دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد که نظام معرفتشناسی از منظر قرآن با نظام معرفتشناسی غربی بهطور کامل متفاوت است و قرآن در تکتک مسائل معرفتی دیدگاه ویژهای دارد.
خلاصه ماشینی:
"ســؤال اصلــی ایــن بــود آیــا قــرآن معرفت شناســی دارد؟ آیــا آخریــن کتــاب الهــی دربــاره چیســتی معرفــت ، (رجوع شود به تصویر صفحه) هســتی معرفــت ، منابــع معرفــت و شــیوه های حصــول آن ســخنی بیــان داشته اســت ؟ و اگــر قــرآن ســخنی در این بــاره دارد، آیــا دیــدگاه ایــن کتــاب الهــی بیشــتر متمایــل بــه اندیــش وران غربــی اســت یــا دانشــمندان مســلمان ، یــا این کــه نظامــی مســتقل دارد؟ دیدگاه هـای قـرآن چـه تفاوت هایـی بـا دیگـران دارنـد؟ اگـر نظریه هـای مختلـف معرفت شـناختی را بـه قـرآن عرضـه کنیـم بـه کـدام پاسـخ ها دسـت خواهیـم یافـت ؟ گام نهــادن در محدوده هــای نــو و جدیــد دشــواری هایی دارد، امــا بایــد آن هــا را بــه جـان خریـد و در حوزه هـای مختلـف دانـش گام نهـاد.
بــا بررســی نــگاه قــرآن بــه ایـن نتیجـه می رسـیم کـه معرفـت از نظـر قـرآن بـه دو بخـش کلـی منقسـم اسـت ؛ از یک ســو، همــه پنــج نمونــه معرفــت ، در قــرآن شــواهد متعــددی دارنــد و از ســوی دیگــر، در کتــاب الهــی انــواع گســترده ای از معرفــت مطــرح می شــود کــه در دیــدگاه اندیشــمندان مســلمان و نیــز معرفت شناســی نویــن ردپایــی از آن را نمی تــوان جســت .
در یـک جمع بنــدی می تــوان گفــت اگــر قــرآن بــا وضــوح و صراحــت هرچــه تمام تــر بــرای کسـب علـم فراخـوان عمومـی داده ، اگـر قـرآن هـدف تکویـن و تشـریع را علم انـدوزی و علم آمــوزی معرفــی کرده اســت ، اگــر اصــل اســلام و دیــن بــا علــم و معرفــت آغــاز شــده اند، اگــر مــلاک تفــوق انســان بــر همــه خلائــق ، علــم و اندیشــه اســت و اگــر جهـل منشـأ شـقاوت ، بدبختـی و فسـاد معرفـی شده اسـت ، همـه و همـه نشـان از آن دارنـد کـه انسـان می توانـد تحصیـل علـم یقینـی کنـد و حصـول معرفـت بـرای انسـان امــکان دارد و نه تنهــا ممکــن اســت ، بلکــه لازم و ضــروری اســت ."