چکیده:
هدف این مقاله، بررسی عقلانیت انقلاب اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای است. از دید رهبری، عقلانیت جزء جداناشدنی انقلاب به شمار میرود که در کنار دو مفهوم معنویت و عدالت، ابعاد اصلی مکتب امام خمینی (ره) را تشکیل می دهد. انقلاب بر حسب عقلانیت خاص خود به تولید مفاهیمی می پردازد که برای اداره جامعه و حرکت به سمت الگوی مطلوب پیشرفت از اهیمت اساسی برخوردار است. این پژوهش با طرح این پرسش، که «مضمونهای برآمده از عقلانیت انقلاب اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای چیست؟» درصدد است با استفاده از روش تحلیل مضمون، شبکهای از مضمونها نظیر دینمحوری، باهم بودگی، عدالتخواهی،استکبارستیزی و مردمسالاری را از بیانات رهبری استخراج کند و مورد بررسی قرار دهد. از نظرگاه رهبری، این مضمونها آموزه هایی ذهنی و مبتنی بر قوه مجرد عقلی نیست، بلکه مفاهیمی «عملی» و «تمدن ساز» است که جمهوری اسلامی باید در راستای تحقق آن حرکت کند. بنابراین، ترسیم و بازنمایی محورها و مولفه های عقلانیت در انقلاب اسلامی از دیدگاه رهبری
مقصود این نوشتار است.
خلاصه ماشینی:
"این پژوهش با طرح این پرسش ، که «مضمونهای برآمده از عقلانیت انقلاب اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای چیست ؟» درصدد است با استفاده از روش تحلیل مضمون ، شبکه ای از مضمونها نظیر دین محوری، باهم بودگی، عدالتخواهی، استکبارستیزی و مردم سالاری را از بیانات رهبری استخراج کند و مورد بررسی قرار دهد.
( به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار ١: شبکه مضمونی عقلانیت انقلاب اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای ١ ـ ٤ ـ دین محوری از دیدگاه رهبری، پایۀ اصلی و اساسی انقلاب اسلامی «دین محوری» و «اسلامیت » است که یکی از اجزای اصلی این پایه «عقلانیت » است به طوری که رهبری معتقدند عقلانیت انقلاب و مکتب امام (ره ) نشأت گرفته از متن دین است و تمدن اسلامی بر پایۀ عقلانیت قرار دارد.
در واقع به نظر میرسد که از دیدگاه رهبری، مفاهیم منتج از عقلانیت انقلابی (دین محوری، کلینگری، عدالتخواهی، استکبارستیزی و مردم سالاری)، آموزه هایی ذهنی و مبتنی بر قوة مجرد عقلی نیست ، بلکه مفاهیمی «عملی» و «تمدن ساز» است که جمهوری اسلامی باید در راستای آن حرکت کند؛ به عبارت دیگر، ابر مفهوم عقلانیت هنگامی که در کنار پدیدة انقلاب اسلامی مینشیند، شروع به تولید مفاهیمی میکند که میتوان آنها را «مفاهیم قریب » یا «مفاهیم تمدن ساز» نامید."