چکیده:
«سبک زندگی» بیانگر ظهور الگوواره های نوین در عرصه علوم اجتماعی است. خاستگاه متفاوت سبکهای زندگی بشر را میتوان در باورها، تفکرات، مبانی، پیش فرض ها، نوع نگاه به انسان، هستی، اهداف، زندگی، ارزشها و در الگوهای رفتاری بشر جستوجو کرد. در نوشتار پیش رو، با بهره گیری از روش تحلیلی و توصیفی به روش اسنادی در منابع قرآنی و کتاب های مربوط به مبانی هستی شناختی، سبک زندگی به بحث و بررسی گذارده شده است. بررسی مهم ترین «مبانی هستی شناختی سبک زندگی از دیدگاه قرآن»، چارچوب کلی و استانداردهای سبک زندگی مومنانه و در مرحله متعالی تر، سبک زندگی طیبه را تعیین می کند و موجب تمایز این نوع سبک زندگی از دیگر سبک های زندگی رایج در دنیای مدرن می شود. در واکاوی «مبانی هستی شناختی»، نوعی جهان بینی به دست آمد که نشان می دهد نگاه به هستی یا الهی و توحیدی است (یعنی دارای هویت از اویی و به سویی) و یا الحادی و مشرکانه. پذیرش هر یک از این مبانی آثار و تبعاتی دارد و هر کدام الگوهای رفتاری و سبک زندگی متناسب با خود را در بعد فردی و اجتماعی می آفریند.
خلاصه ماشینی:
پس براساس این رویکرد، سبک زندگی فقط یک سری رفتارهای الگومند نیست، بلکه پیوند عمیقی با لایه های زیرین آن یعنی، اعتقادات، باورها، نگرش ها، ارزش ها، انگیزه ها (نیت و هدف) و احساسات برخاسته از جهان بینی و سلیقه های مبتنی بر الگوی زندگی سعادتمند شکلیافته و بیانگر هویت متمایز دینی فرد است.
(مکارم شیرازی، 1374، 11/395) این سبک زندگی شاخصه ای دارد که عبارتند از: عندالله (نحل: 95-96) بودن که مهمترین شاخص است و از وحدت سیاق با آیات قبل به دست می آید و دیگر شاخص ها را پوشش می دهد؛ جامع خیر دنیا و آخرت (نساء: 134)؛ زندگی حقیقی (نحل: 97)؛ پایداری و جاودانگی آن (قصص: 60)؛ کمال وجودی (آلعمران: 163)؛ دید آیت بین (فصلت: 53)؛ روزی مخصوص (آلعمران: 169)؛ رحمت خاص (کهف: 69)؛ آخرت گرایی، نگرش متعالی و دید حق بین.
پذیرش هر یک از این مبانی دارای آثار و تبعات خود است و هر یک الگوهای رفتاری و سبک زندگی متناسب با خود را سبب می شوند؛ هیچ یک از سبک های زندگی بشر، خالی از این دو مبنا نیست؛ چون هستی را بدون درک مبدا و منتهای (معاد) آن نمی توان شناخت؛ از دیدگاه قرآن و نگاه توحیدی، همه هستی ماهیت از اویی به سوی اویی دارد.
همه هستی به سوی هدف و کمال خود در حال شدن است، همه برای انسان آفریده شده است تا او به کمال بی نهایت خود در سایه ایمان به خدا و سبک زندگی مؤمنانه و اعمال شایسته دست یابد.