چکیده:
زیارت قبور بزرگان دین و فضیلت آن در فقه فریقین، از مسائلی است که برخی در صدد انکار آن هستند و این، از آن روست که پژوهش جدی و یکپارچهای در این مورد صورت نگرفته است و جا دارد کاوش لازم در این باره انجام گیرد. درک عقل و سیرة عقلا از زیارت قبور بزرگان و گرامیداشت آنان؛ از جمله دلایلی است که فضیلت زیارت قبور بزرگان دین را ثابت میکند. افزون بر این، ویژگی ممتاز زیارت قبور اهل بیت(علیهم السلام) با تکیه بر دلایل تعظیم شعائر و ابراز مودّت به ذیالقربی، ثابت است و به مذهب جعفری اختصاص ندارد. این پژوهش، با هدف شناخت اقوال و حدود و ثغور ادله تبیین فضیلت زیارت قبور بزرگان دین و مذهب انجام شده و در سایة توصیف و تحلیل گزارههای فقهی از منظر مذاهب اسلامی با گردآوری دادههای کتابخانه است و نتیجه آن، اثبات فضیلت زیارت قبور بزرگان دین به ویژه اهل بیت(علیهم السلام) در منظر فقه فریقین می باشد.
خلاصه ماشینی:
تقريب استدلال از منظر مذاهب ديگر براساس منابع تاريخي و روايي، مسلمانان با تأسي به اين سيره و روش عُقلايي از صدر اسلام تاکنون، نسل به نسل، از همة طبقات و اقشار، با هر مذهب و اعتقاد، در زيارت قبور صحابه پيامبر اعظم9 ، صالحان و بزرگان دين و مذهب و علما و اولياي الهي، رغبت ويژهاي از خود نشان داده و علاوه بر تبرک جستن از مزار آنان، با بوسيدن، دستکشيدن وگذاشتن صورت روي قبر و توسل و طلبِ باران (استسقاء) از خداوند به برکت آنها، به تعظيم و تکريم آنان مُبادرت کرده و خود را به اَداي احترام ويژه در زيارت ايشان، مُلزم ميدانستند.
زيارت و تبرک جُستن به قبر «عمر بن عبدالعزيز» (م101ق)، «نعمان بن ثابت (ابوحنيفه)» (م150ق)، «ليث بن سعد» (م175ق)، «عبيدالله بن محمدبن عمربن علي بن الحسين بن علي» (م185ق)، «معروف بن فيرزان کرخي» (م200ق)، «محمد بن ادريس» (م204ق)، «احمد بن حنبل» (م241ق)، «ذوالنون مصري» (م246ق)، «ابوعبدالله محمد بخاري» (256ق)، «ابراهيم حربي» (م285ق) و بسياري ديگر، که برخي نويسندگان به تفصيل به آن اشاره کردهاند (طبسي، 1391ش، ص514،570)، از ديگر مواردي است که مسلمانان در اعصار مختلف تاريخي به زيارت قبور آنان ميشتافتند و خود را به تعظيم و تکريم آنان ملزم ميدانستند.
مبحث دوم ويژگي ممتاز زيارت قبور اهل بيت عصمت و طهارت: فضيلت زيارت قبور اهلبيت: و امتياز آن از زيارت ساير قبور، نه تنها در منظر علما وفقهاي شيعه مورد توجه بوده و هست (صدوق، بیتا، ج2، ص460 ؛ نجفي، 1404ق، ج20، صص100ـ 85)، بلکه در سيره و سخن عالمان و فقهاي مذاهب اسلامي، مورد تأکيد فراوان قرار گرفته است.