چکیده:
امروزه تکنولوژی و فناوری اطلاعات تار و پود زندگی انسان را در بر گرفته است. تکنولوژی ابزاری است که انسان آن را برای آسایش و رفاه اینجهانی به استخدام خویش درآورده است. نکته مهم و مغفول در این بهکارگیری، بیتوجهی به ارتباط بین حقیقت انسان، سعادت و کمال نهایی او با ذات و ابعاد تکنولوژی است. این غفلت موجب شده است امروزه نهتنها تکنولوژی مستخدم انسان نباشد، بلکه همو با سرعت و قدرت حیرتآور خود متعرضانه انسان را در تملک خویش درآورد. این تعرض به نحوی است که امروزه انسان به هیچ وجه توان گسستن تکنولوژی از حوزه زیست خود را ندارد. هدف این پژوهش آن است که با تبیین حقیقت دوبعدی انسان و توجه به سعادت و کمال نهایی وی به موضوع تکنولوژی و فناوری اطلاعات بپردازد. این نوع روششناسی نهتنها جدید است، بلکه بهخوبی ذات و حقیقت تکنولوژی را نشان میدهد. از جمله نتایج این پژوهش میتوان به بینونت کامل غایت انسان و تکنولوژی و مفقودشدن غایت نهایی انسان با ورود تکنولوژی و فناوری اطلاعات به حوزه زیست انسان اشاره کرد. این پژوهش به صورت اسنادیتحلیلی تنظیم شده و میکوشد به تکنولوژی از دریچهای دینی توجه کند.
خلاصه ماشینی:
هرچند این مسئله خود موجبات نگرانی انسان شناسان را در حوزه های بین رشته ای همچون اخلاق پزشکی ، اخلاق زیست محیطی و اخلاق فناوری فراهم کرد، اما آنچه بیش از همه تبدیل به نوعی بحران هویت شده مفقودشدن حیث وجودشناسی انسان ، سعادت واقعی و کمال نهایی او است .
مشکل فعلی ، که همگان به آن اذعان دارند، این است که تکنولوژی موجود، به شکل مخرب و تعرض آمیزی ، به حوزه زیست انسانی ورود پیدا کرده ، به نحوی که نه تنها با هدف اولیه به کارگیری آن در تعارض است ، بلکه انسان و همه حیثیات وجودشناسانه او، همچون سعادت و کمال نهاییاش ، را تحت الشعاع خود قرار داده است .
به نظر می رسد هنوز این فرصت باقی است که بشر با دگردیسی یا بازخوانی مجدد در مؤلفه های بنیادین حوزه انسان شناسی ، نظیر توجه به دوبعدی بودن انسان ، اصل قراردادن حقیقت وجودی وی ، یعنی توجه به بعد روحانی (هم در حوزه هستی شناسی و هم در حوزه انسان پژوهی ) و توجه به کمال و سعادت متافیزیکی انسان ، طور دیگری عمل کند و به نحوی از اسباب فنی استفاده شود که در عین حال ، با بهره گیری صحیح ، خود را از قید آن آزاد کنیم .
٣. از آنجا که سعادت و کمال نهایی انسان امری متافیزیکی است ، تکنولوژی با حقیقت ابزاری خود نمی تواند توجه چندانی به این امور کند.