چکیده:
خبر و تحلیل های روزنامه های جریان های مهم سیاسی کیهان (اصول گرا)، شرق (اصلاح طلب) و ایران (اعتدال گرا) با استفاده از روش تحقیق تحلیل گفتمان رویکرد وندایک در خصوص دهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی و پنجمین انتخابات مجلس خبرگان در بازه زمانی (1 مهر تا 10 اسفند ماه 1394) مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق پژوهشگران پس از استخراج مهم ترین کار ویژه های گفتمانی این روزنامه ها به مقایسه آنها با یکدیگر پرداختند. هر یک از این روزنامه ها که متعلق به یک جریان سیاسی بودند، به دنبال آن بودند که گفتمان خود را در مقابل دیگری تبیین کنند، اما گفتمان دو روزنامه ایران و شرق تقریبا در مقابل گفتمان روزنامه کیهان قرار می گرفت. هر چند هر دو روزنامه شرق و ایران خود را اصلاح طلب و اعتدال گرا و تا حدودی دارای تفاوت گفتمانی معرفی می کردند اما به طور کلی هر دوی آنها دگر خود را اصول گرایان معرفی می کردند.
روزنامه شرق و ایران چشم انداز اصلاح طلبان و اعتدال گرایان را در انتخابات آینده مجلس پیروزی در صورت مشارکت حداکثری مردم می دانست و روزنامه کیهان هم چشم انداز اصول گرایان را برای پیروزی در صورت ائتلاف حداکثری و لیست واحد عنوان می کرد. پس از اعلام نتایج انتخابات روزنامه ایران مجلس آینده را مجلسی معتدل و روزنامه شرق با پیروزی قاطع لیست امید و اصلاح طلبان و روزنامه کیهان با پیروزی چشمگیر «اصول گرایان» و شباهت نداشتن مجلس دهم به مجلس ششم بازنمایی کرد.
خلاصه ماشینی:
"عمده واژگان دارای بار معنایی مثبت و منفی در این سه روزنامه در جداول زیر آمده است: موضوع نام روزنامه جدول شماره 1: واژگان مثبت و منفی حضور زنان در انتخابات ایران واژگان مثبتی (نوید روزهای بهتر، خیز بلند زنان) واژه منفی (جایگاه مبهم بانوان ایرانی در انتخابات) شرق واژگان مثبت (بستر مناسبتر اصلاحطلبان برای حضور زنان) واژگان منفی (نادیده گرفته شدن مطالبات زنان در جامعه و تغییر چهره مردانه مجلس) کیهان (شعاری بودن حمایت از زنان از سوی جریان اصلاحطلب) برجام ایران واژگان مثبت (برجامهای دیگر در سالهای آینده، اجرای رسمی برجام موجب اعتماد به نفس) واژگان منفی (اتوپیای ذهنی گروههای مخالف برجام، شائبهبرانگیز بودن پخش کامل نشدن جلسات کمیسیون بررسی برجام) شرق (دلواپسان برجام و وحدت در جامعه) کیهان (برجام نافرجام، بزک کردن برجام با تحرکات پوپولیستی، برجام بهانه ای برای معبر گشایی، کنترل قیمت ارز نوعی بازی پسابرجامی، خودگویی و خود خندی، پروژه استفاده انتخاباتی از برجام و نفوذ به انتخابات از دریچه برجام) موضوع نام روزنامه جدول شماره 1: واژگان مثبت و منفی بررسی صلاحیتها ایران واژگان مثبت (تعامل ضابطه مند وزارت کشور با شورای نگهبان در بحث تایید صلاحیتها، مجریان امانتدار مردم) واژگان منفی (مشکل کمبود زمان بررسی صلاحیتها بهانه رد صلاحیتها، رد صلاحیت حداکثری و خطر مشارکت حداقلی، پسلرزههای رد صلاحیت گسترده ا، رد صلاحیت 60 درصد ثبت نام کنندگان مانع از رقابتی و پرشور شدن انتخابات، اندک بودن تعداد نامزدهای تأیید صلاحیت شده اصلاحطلب، اعتدالی و مستقل، در قیاس با رقبای اصولگرای، حذف یک گروه و میدان دادن به گروه دیگر) شرق واژگان مثبت (سوابق درخشان بسیاری از داوطلبانی عدم صلاحیت یا عدم احراز صلاحیت شده، تشویق واجدان شرایط به ثبتنام، غیر عادی نبودن تعداد بالای ثبت نام کنندگان) واژگان منفی (رد صلاحیت بیجهت و غیرمنطقی داوطلبان انتخابات، چشم امید به رد صلاحیت رقیب، بداخلاقی سیاسی و شوک رد صلاحیتها) کیهان واژگان مثبت (رکورد شورای نگهبان در تأیید صلاحیتها 16 نامزد برای هر کرسی، مقاومت و هوشیاری و قاطعیت برای شورای نگهبان، صیانت از آرای مردم در شورای نگهبان و نظارت استصوابی و عملکرد شورای نگهبان در واقع تکمیل کننده مردمسالاری دینی) واژگان منفی (نهضت ثبتنام حداکثری، تأییدصلاحیت فلهای در هیئتهای اجرایی، هیاهو در روند بررسی صلاحیتها، بازی «تأیید صلاحیتها») جریان خودی و غیر خودی ایران واژگان مثبت (عمل دولت به وعده فضای باز سیاسی با انتخاب بیشتر و رقابت گسترده تر) واژگان منفی (قهر نکردن اصلاحطلبان از انتخابات و رد صلاحیت گسترده اصلاحطلبان) شرق واژگان مثبت (اولویت انتخاباتی اصلاحطلبان ترجیح منافع ملی بر منافع حزبی، محبوبیت داشتن اصلاحطلبان) واژگان منفی (محدودیت برای اصلاحطلبان و نیروهای میانهرو در انتخابات، فرار بهجلو) کیهان واژگان مثبت (وحدت اصولگرایان حول شاخصهای انقلاب، کار کردن اصولگرایان زیرنظر فقها، افتخاری برای آنها، اهتمام اصولگرایان به معیشت مردم، لیست واحد نیروهای وفادار به مردم و انقلاب ائتلاف فراگیر اصولگرایان، لیست واحد اصولگرایان) واژگان منفی (دولت فاقد گفتمان و عقبه مستقل اجتماعی، اصلاحطلبان به دنبال توسعه سیاسی و مهم نبودن رکورد و بیکاری برای آنها، درخواست بی."