چکیده:
توریسم و تفریح، عوامل مهم اقتصادی است که بهطور مستقیم با هوا و آب و هوای مقصد خاص ارتباط دارد. آب و هوا، منبع مهمی برای گردشگری و عنصری بههمان اندازه مهم است که باید در اهداف گردشگری گنجانده شود. در این بررسی، تأثیرات بالقوۀ تغییر اقلیم بر پایۀ طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری (CTIS) در نواحی سواحل جنوبی ایران بررسی شده است. برای این منظور، از اطلاعات اقلیمی 24ایستگاه آب و هواشناسی کرانههای جنوبی ایران در دورۀ 2008-1979 (30سال) به همراه اطلاعات مکانی و فردی استفاده شده است. با بهرهگیری از مدلهای نرمافزاریRayMan 1.2 و CTIS جنبۀهای حرارتی، فیزیکی و زیباشناختی طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری محاسبه شده است. سپس با برازش آزمون ناپارامتریک من- کندال به سریهای زمانی پارامترهای هواشناسی طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری، تغییرپذیری زمانی و مکانی شرایط آسایش اقلیمی بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان داد، دورههای مطلوب گردشگری از لحاظ جنبۀهای حرارتی، فیزیکی و زیباشناختی در سواحل خلیج فارس ماههای مارس و نوامبر در سواحل دریای عمان ماههای ژانویه، فوریه و دسامبر است. پارامترهای جنبۀ حرارتی و فیزیکی از لحاظ زمانی و مکانی در محدودۀ مورد مطالعه نوسان دارد. روند افزایشی معنادار روزهای شرجی (جنبۀ فیزیکی) و تنش گرما (جنبۀ حرارتی) و روند کاهشی معنادار مقبولیت حرارتی (جنبۀ حرارتی) در کرانههای دریای عمان، سبب کاهش دورۀ زمانی مطلوب گردشگری در آینده میشود. در سواحل خلیج فارس، شرایط به گونهای دیگر است؛ روند افزایشی شرایط مقبولیت حرارتی در ماههای مارس و نوامبر، روند کاهشی تنش سرما و گرما (جنبۀ حرارتی) بههمراه روند کاهشی پارامترهای نامطلوب جنبۀ فیزیکی مانند شرجی، انتظار افزایش دورۀ زمانی مطلوب گردشگری در ماههای مارس و نوامبر است. دورۀ مطلوب گردشگری در سواحل خلیج فارس، از سواحل دریای عمان محدودتر است. با وجود این، تفاوت زمانی دورههای مطلوب گردشگری در سواحل دریای عمان و خلیج فارس برای برنامهریزی و مدیریت گردشگری بسیار مفید است. آگاهی از نوسانات زمانی دورههای مطلوب گردشگری در توسعۀ برنامههای گردشگری آینده، تأثیرگذار است.
خلاصه ماشینی:
"(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل2- شرح طرح اطلاعات آب و هوایی گردشگری در کرانههای خلیج فارس (2008- 1989) (رجوع شود به تصویر صفحه) شکل3- شرح طرح اطلاعات آب و هوایی گردشگری در کرانههای دریای عمان (2008- 1989) نتایج برازش آزمون روند من-کندال بر سریهای زمانی پارامترهای هواشناسی طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری (جنبۀ فیزیکی و زیباشناختی) و شاخص دمای معادل فیزیولوژیکی (جنبۀ حرارتی) در شکل 4 آورده شده است.
بر این اساس، شرایط تغییرپذیری زمانی پدیدۀ شرجی بهعنوان یک محدودیت گردشگری در کرانههای دریای عمان در ماههای آوریل، نوامبر و مارس بهترتیب در شکل a4، b4 و c4 آورده شده است.
در این ایام، فراوانی شرایط تنش گرما در کرانههای دریای عمان و خلیج فارس افزایشی است؛ بنابراین در کرانههای دریای عمان تنش گرما در حال یک افزایش تدریجی پیشرونده به اکتبر و پسرونده به آوریل است و همراه با پدیدۀ شرجی از احتمال گسترش روبه عقب و رو به جلو از بازۀ مطلوب گردشگری ممانعت میکند.
تغییرپذیری تنش گرما در ماههای اکتبر (d4) و آوریل (e4) نیز بهعنوان یک محدودیت برای گسترش رو به جلو و رو به عقب از بازه زمانی مطلوب گردشگری در کرانههای خلیج فارس بررسی شده است.
تغییرپذیری تنش گرما در ماههای اکتبر و آوریل نیز بهعنوان یک محدودیت برای گسترش رو به جلو و رو به عقب از بازۀ زمانی مطلوب گردشگری در کرانههای خلیج فارس بررسی شده است.
Moreno A, Becken S: A climate change vulnerability assessment methodology for coastal tourism.
Moreno A, Becken S: A climate change vulnerability assessment methodology for coastal tourism."