چکیده:
مقدمه: بودجه از دیرباز به عنوان یکی از فنون و روشهای موثر برای نیل به اهداف سازمانها مطرح بوده است. بودجه یک برنامه مالی است که با پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه ها رسیدن به اهداف سازمان را در مدت زمان مشخص تسهیل میکند. بودجهریزی عملیاتی، نوعی نظام برنامهریزی است که بر رابطه بودجه صرف شده و نتایج مورد انتظار تأکید دارد. بحث اجرای بودجهریزی عملیاتی همزمان با سایر سازمانها در دانشگاههای علوم پزشکی کشور نیز مطرح بوده است. متاسفانه پس از گذشت چند سال استقرار آن تنها در حد حرف و وعده باقی مانده است. عوامل متعددی می تواند بر استقرار این شیوه بودجهریزی تاثیر داشته باشد. از جمله عوامل مورد غفلت قرار گرفته دو عامل انسانی و فنی می باشد که این تحقیق بنا دارد میزان تاثیر آنها را مشخص نماید. روش پژوهش: روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، نوع پژوهش توصیفی و روش پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش؛ کلیه مدیران و کارشناسان مالی دانشگاه علوم پزشکی تهران به تعداد 92 بوده است. روش نمونهگیری سرشماری است که تمام جامعه به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، پرسشنامه است. روایی پرسشنامه با نظر خبرگان و تحلیل عاملی تأییدی تعیین و پایایی از طریق روش آلفای کرونباخ در سطح 80 درصد تأیید شد. یافتهها: یافتههای تحقیق نشان میدهد؛ عوامل انسانی و فنی 3/49 به دست آمد که از طریق آزمون t تک نمونهای با عد ثابت 3 که ملاک حد وسط بود آزمون گردید حد پایین و حد بالای آزمون مثبت میباشد. مقدار آزمون از میانگین جامعه بیشتر است و همچنین آماره آزمون 7/564 = t بزرگتر از مقدار جدول 1/645 = t از روی توزیع t میباشد نتیجهگیری: عوامل انسانی و فنی با مقدار 7/56=t بر استقرار بودجهریزی عملیاتی در دانشگاه علوم پزشکی تهران مؤثر است.
خلاصه ماشینی:
مقدار آزمون از میانگین جامعه بیشتر است و همچنین آماره آزمون 564/7 = t بزرگتر از مقدار جدول 645/1 = t از روی توزیع t میباشدنتیجهگیری: عوامل انسانی و فنی با مقدار 56/7=t بر استقرار بودجهریزی عملیاتی در دانشگاه علوم پزشکی تهران مؤثر است.
پورعلی و کاکوان (1393) در مطالعهای با عنوان "الزامات استقرار بودجهریزی عملیاتی در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بابل" با استفاده از روش پیمایشی، نشان دادند که توانایی سنجش عملکرد مفید برای استفاده در مدیریت تصمیمگیری، تخصیص منابع و طراحی طرحهای تشویقی برای پیادهسازی بودجهریزی عملیاتی وجود دارد و نیروی انسانی با مهارتهای خاص برای ایجاد و حفظ مدیریت بانک اطلاعاتی سنجش عملکرد و همچنین محاسبه بهای تمام شده و آشنا به مفاهیم بودجهریزی عملیاتی وجود دارد[9].
طالبنیا و همکاران در پژوهشی با عنوان "شناسایی و اولویتبندی متغیرهای استقرار بودجهریزی عملیاتی با تأکید بر پیادهسازی آن در سازمان امور مالیاتی کشور" با روش پیمایشی – اکتشافی نشان دادند که متغیرهای لازم جهت استقرار بودجهریزی عملیاتی شناسایی شدهاند، سپس لزوم وجود این متغیرها در استقرار این نظام بررسی شده است و در نهایت با استفاده از نظر خبرگان این رشته متغیر مهم و کلی اساسی در ایران به تأیید رسیده است.
نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم عوامل انسانی و فنی مؤثر بر استقرار بودجهریزی عملیاتی نشان میدهد که مدل اندازهگیری آن مناسب و کلیه اعداد و پارامترهای مدل معنادار است.
(جدول 3) بحث و نتیجهگیری نتایج حاصل از آزمون فرضیهها نشان میدهد که عوامل انسانی و فنی بر استقرار بودجهریزی عملیاتی تأثیر دارند.
The requirements for establishment of performance-based budgeting establishment (Case study: Babol University of Medical Sciences).