چکیده:
با توجه به گسترش روزافزون روابط بین المللی و ضرورت کارآمدسازی حقوق بین الملل به مثابه یک نیاز جهانی با انگیزه بازیابی نقش اسام در توسعه حقوق بین الملل، ایده «اسام خاستگاه واقعی حقوق بین الملل» با رویکرد توصیفی تحلیلی سامان یافته است.برایند تحقیق نشانگر اصالت و استقال نظام حقوقی اسام از لحاظ سابقه، مبانی، منابع، اهداف و اصول حقوق بین الملل است. فقیهان مسلمان با الهام از کتاب و سنّت نبوی، در سده اول هجری قرن ها زودتر از گروسیوس هلندی معروف به پدر حقوق بین الملل مباحث حقوق بین الملل را ذیل عنوان «سیر» یا در ضمن دیگر ابواب فقهی همچون «جهاد»، «غنایم جنگی»، «امان»، «خراج» و... مطرح کردند. اگر فلسفه تاسیس حقوق بین الملل، تنظیم روابط بین الملل، تامین صلح و امنیت جهانی، حمایت از اصل برابری جوامع و دفاع از حقوق برابر ملت ها باشد، باید اذعان کرد اسام خاستگاه واقعی حقوق بین الملل در جهان است؛ زیرا تحقق این اهداف والا فقط در پرتو تعالیم اسلامی امکان پذیر است.
خلاصه ماشینی:
اگر فلسفه تأسیس حقوق بینالملل، تنظیم روابط بینالملل، تأمین صلح و امنیت جهانی، حمایت از اصل برابری جوامع و دفاع از حقوق برابر ملتها باشد، باید اذعان کرد اسلام خاستگاه واقعی حقوق بینالملل در جهان است؛ زیرا تحقق این اهداف و الا فقط در پرتو تعالیم اسلامی امکانپذیر است.
رسالت جهانی اسلام و اقدامات پیامبر اکرم( در عرصه روابط بینالملل، زمینه تکوین و تدوین حقوق بینالملل اسلامی را در عصر رسالت فراهم ساخته است و صلاحیت نظام حقوقی اسلام در تنظیم روابط بینالمللی در همان دوران به منصه ظهور رسیده است.
مطابق قاعده التزام، دعوت عمومی به توحید، تحقق اهداف و الا و تعالیم حیاتبخش اسلام، مستلزم ایجاد روابط بینالمللی با ملتها و دولتها در گستره جهان و تشریع حقوق بینالملل اسلامی است.
با ظهور قدرتمند اسلام در عرصه جهانی، بخش وسیعی از مردم جهان با مفاهیم جدیدی مانند عدالت، تفاهم، مساوات، حقوق انسان و کرامت انسانی آشنا شدند (گوستاولوبون، 1374، صص135، 157ـ163) شهید مطهری در بحث علل پیشرفت سریع اسلام، بر این باور است که محتوا، زیبایی، شورانگیزی، جاذبه و عمق قرآن ـ معجزه پیامبر اکرم( ـ عامل اصلی نفوذ و توسعه سریع اسلام میباشد.
بر این اساس، برخی حقوقدانان مسلمان معتقدند: حقوق بینالملل اسلامی، مجموعه قواعد و مقررات حاکم بر انواع روابط بینالمللی کشور اسلامی است.
امکان تحقق هدف عالی، مستلزم تشریع حقوق بینالملل اسلامی بر اساس نگرش توحیدی است؛ به همین دلیل، در نظام حقوقی اسلام همانگونه که پیوند واقعی میان رفتار اجتماعی بشر و آثار مترتب بر آن مورد توجه است، نقش اعتبار و اراده در حقوق نیز از جایگاه اساسی برخوردار میباشد.