چکیده:
صاحب نظــران تربیت اســلامی از دیــر باز با عنایت به منابع اســلامی ســعی در ارائه دیدگاه هایی در زمینه تربیت اســلامی داشــته اند و ســعی نموده اند نظریه هایی را در ابعاد مختلف تربیت ارائه نمایند. اگر چه بررســی آرای اندیشــمندان و فلاســفه اسلامی نشان می دهــد که ایــن مهم دارای تاریخچه ای طولانی در نظریات اســت، اما پس از تحولات سیاســی ـ فرهنگی انقلاب اســلامی و فراهم شدن بســترهای نظریه پردازی در زمینه های مختلف علوم انسانی اسلامی، نظریه های تربیت اسلامی نیز دچار چنان تحولی گشتند که می توان این برهه از زمان را به عنوان نقطه عطفی در نظریه پردازی پیرامون تربیت اسلامی دانست. این مقاله در جهت تحلیل ابعاد این تحول به تحلیل رویکردهای نظری به تربیت اسلامی بعد از انقلاب اسلامی پرداخته و با توجه به ابعاد تحولی پنج گانه از قبیل: چرخش نظریات از اســتنتاج نظر اسلام درباره تربیت به نظریه پردازی در تربیت اسلامی، چرخش از ارائه نظریات همگرا به واگرا، چرخش از فردگرایی به نظام گرایی در تربیت اســلامی،
چرخش از کفایت منطقی به کفایت منطقی ـ تجربی نظریات تربیت اسلامی و در نهایت چرخش از نظریه های اســتنتاجی به نظریه های تحلیلی در تربیت اســلامی، این تحولات را در رویکردهای نظری مختلف بعد از انقلاب اســلامی نمایان می ســازد. این رویکردها عبارتند از: رویکرد نظام گرا، رویکرد تحلیل مفهومی و رویکرد فلســفه اسلامی در تربیت اســلامی که در نتیجه آن ابعاد گوناگون تربیت مورد توجه اندیشــمندان و نظریه پردازان تربیتی بعد از انقلاب اسلامی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
٣. چرخش از فردگرايي به نظام گرايي در نظريه هاي تربيت اسلامي پس از انقل ب اســل مي نظريه هاي تربيتي ارائه شده با توجه به ايجاد فضاي باز سياسي ـ فرهنگي و توســعه نظام هاي آموزشي اسل مي ، به تبيين طرح کلي نظام اسل مي پرداخته و با بيان اصول اساسي شکل دهنده به کليت نظام اسل مي ، هدف تربيت انسان را استنباط نموده و در نهايت به ارائه ديدگاه هاي تربيتي اســل م در ابعاد مختلف نظام آموزشي مبتني بر ويژگي هاي انســان که بر گرفته از منابع اسل مي و يا علمي و فلسفي است پرداخته اند.
چرخش از نظريه هاي استنتاجي به نظريه هاي تحليلي در تربيت اسلامي نظريه هاي ارائه شــده قبل از انقل ب اسل مي ـ همان گونه که گذشت ـ عموما از روش اســتنتاج ارســطويي براي ارائه نظر اســتفاده مي نموده اند، اما با توجه به رشد نگرش هاي پژوهشــي در جوامع علمي بعد از انقل ب اســل مي ، رويکردهاي مختلف روشــمندي در زمينه تربيت اســل مي در اين دوره مطرح گرديدند؛ از جمله اين رويکردهاي پژوهشــي ، رويکرد تحليل مفهومي اســت که محققان ســعي نموده اند بر مبنــاي آن به تبيين اهداف تربيتي پرداخته و با توجه به آيات قرآن اهداف غايي تربيت در ارتباط آن ها با يکديگر را مشــخص نمايند و ســپس با توجه به اين مفهوم شناسي مباني ، اصول و روش هاي تربيتي را استخراج کنند.