چکیده:
روشنفکران نقش مهمی در پیدایش و تکوین ادبیات مدرن در زیستجهان ایرانی داشتند.آنها از طریق بازتولید مناسبات زیستی جدید در زبان نوشتاری خود زمینه شکلگیری نوعی آگاهی سیاسی و اجتماعی را در ایران معاصر فراهم کردند. عبور از ساخت پیشامدرن زبان در بیان تفکرات جدید در درون خود نوعی امکان نواندیشی را ایجاد میکرد؛ امکانی که به روشنفکران ایرانی اجازه میداد تا با انگارهای نقادانه به زیستجهان خود و سیر تکوین و تحول آن نظر کنند.کارویژه دوگانه روشنفکر ایرانی در ایجاد و نقد تجدد، میتوانست زمینهساز فرایند شکلگیری نوعی آگاهی اجتماعی جدید در زیستجهان ایرانی باشد. نقش فعال روشنفکران در نوسازی زبان روزمره از طریق ادبیات ژورنالیستی، شعرنو و رماننویسی شرایط امکان نوعی تفکر سوبژکتیو مدرن را برای ایرانیان فراهم ساخت. زبان به عنوان خاستگاه تفکر و آگاهی در روند شکلگیری و تکوین تجدد در ایران معاصر همسو با تحولات عینی و شکلگیری نهادهای تمدنی مدرن دگرگون شد؛ و بیشک این فرایند را باید بیش از هر عامل دیگری محصول کنش فکری و فرهنگی روشنفکران تجددخواه ایرانی دانست. روشنفکران به دلیل آشنایی نسبی با بسیاری از افکار و اندیشههای جدید و ترجمه و انتشار این افکار در زیستجهان ایرانی بیش از سایر اقشار جامعه با مساله ضرورت دگرگونی و نوسازی زبان درگیر بودند؛ آنها این ضرورت را بیشتر از سایرین درک میکردند و نقش مهمی در آن ایفا کردند.
خلاصه ماشینی:
"ترجمه رضا ذوالقدرمقدم، (تهران: نشر نی ،1381) - پیرسون، کریستوفر، معنایمدرنیت(گفتگو با آنتونی گیدنز)، ترجمه علیاصغر سعیدی، (تهران: کویر، 1384) - جبارلوی شبستری، بهرام، «بررسی ویژگیهای مطبوعات دوران انقلاب مشروطه»، مجموعه مقالات و سخنرانیهای همایش بزرگداشت مشروطه ،(تبریز ، انتشارت ستوده، 1383) - جهانبگلو، رامین ، مدرنیته، دموکراسی و روشنفکران ، (تهران: نشر مرکز، 1374)، - حاکمی والا، اسماعیل، ادبیات معاصر ایران، (تهران: اساطیر، ۱۳۷۴) - حمیدیان، سعید، داستان دگردیسی: روند دگرگونیهای شعر نیما یوشیج،(تهران: نیلوفر،1383) - دهبزرگی، غلامحسین، ادبیات معاصر ایران، (تهران : زوار، 1384) - دیانوش، ایلیا، لالایی با شیپور(گزینگویهها و نا گفتههای احمد شاملو)،(تهران: انتشارات مروارید،1385) - سپانلو، محمدعلی، نویسندگان پیشرو ایران: از مشروطیت تا 1350، (تهران: انتشارات زمان، 1362) - سعید، ادوارد ، نقش روشنفکر ، ترجمه حمید عضدانلو، (تهران: نشر نی،1380) - شفیعی کدکنی، محمدرضا، ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، (تهران: انتشارات توس، 1359) - شفیعی کدکنی، محمدرضا، موسیقی شعر، (تهران: آگاه، 1368) - شمسلنگرودی، محمد تقی، تاریخ تحلیلی شعر نو، جلدسوم،(تهران: نشر مرکز،1370) - صبور، داریوش، برکران بیکران: نگاهی بر شعر معاصر فارسی، (تهران: سخن، 1378) - صدر هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران ، (جلد اول) ،(اصفهان: انتشارت کمال،1363) - عابدینی، حسن، صد سال داستان نویسی در ایران (تهران: تندر، 1369) - عبداللهیان، حمید، کارنامه نثر معاصر: داستان- نمایشنامه- نثرعلمی- ترجمه، (تهران: پایا، 1379) - قیصری، علی، روشنفکران ایرانی در قرن بیستم ، ترجمه محمد دهقانی، (تهران: هرمس، 1383) - کاسیرر، ارنست، اسطوره و زبان ، ترجمه محسن ثلاثی، (تهران: نشر نقره، 1367) - کرمانی، ناظمالاسلام، تاریخ بیداری ایرانیان ، جلد اول، (تهران: آگاه، 1361) - گلدمن، لوسین، فلسفه روشنگری ، ترجمه شیوا کاویانی، (تهران: فکر روز، 1375) - مختاری، محمد، انسان در شعر معاصر ،( تهران: توس، 1378) - مسکوب، شاهرخ، ملیت و زبان: نقش دیوان، دین و عرفان در نثر فارسی (پاریس: نشر فردوسی، بی تا) - مشفقکاظمی، مرتضی، تهران مخوف، (تهران: انتشارات امیدفردا،1390) - مصباحی پور، جمشید، ایرانیان، واقعیت اجتماعی و جهان داستان، (تهران: امیرکبیر 1358) - ملک پور، جمشید، ادبیات نمایشی در ایران، (تهران: توس، 1363) - ناظمالدوله، میرزا ملکمخان، قانون،(تهران: کویر، 1369) - نورایی ، فرشته، تحقیق در افکار میرزا ملکم خان ناظم الدوله ، (تهران، فرانکلین ، 1352) - هدایت، صادق، بوف کور ، (تهران: انتشارات جاویدان، 1356)"