چکیده:
هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی برنامه مداخلهای ویژه کودکان طلاق بر بهبود خودپنداره و تابآوری کودکان بود.
روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری سه ماهه و گروه گواه و جامعه آماری 25 خانواده دارای کودک 10 تا12 ساله مراجعه کننده به دادگاه خانواده کاشمر در سه سال اخیر بود که از میان آنها 143 زوج به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. معیار ورود آزمودنی زندگی کردن کودکان با یکی از والدین خود بود. 25 کودک واحد شرایط بودند. 13 کودک در گروه آزمایش قرار گرفتند و 15جلسه برنامه مداخلهای ویژه کودکان طلاق را سه روز در هفته طی 5 هفته دریافت کرد و 12کودک گروه گواه مداخلهای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه توانمندیهای اجتماعی ـ هیجانی و تابآوری مرل، 2010 و پرسشنامه خودپنداره کودکان پیرز-هریس، 1969 بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه های مکرر استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد برنامه مداخلهای باعث ایجاد تغییر در خودپنداره کودکان نمیشود اما تابآوری آنها را افزایش میدهد. نتایج برنامه پیگیری سه ماهه نیز تداوم این اثر را نشان داد.
نتیجهگیری: برنامه مداخلهای ویژه کودکان طلاق را میتوان بهعنوان روش موثری برای بهبود تابآوری این کودکان تلقی کرد و در مراکز مشاوره و برنامه ریزی برای آموزش والدی که با کودک زندگی میکند از آن استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
هدف اين پژوهش تعيين تاثير اجراي برنامه مداخله اي ويژه کودکان طلاق را بر خودپنداره و تاب آوري اين کودکان بود و فرضيه هاي زير آزمون شد.
Piers-Harris children`s self-concept scale (CSCS) ١٠ فصلنامه روان شناسي کاربردي/ سال ٩/ شماره ١(٣٣)/ بهار ١٣٩٤ دسته مقياس ميشود که رفتار با سوال هاي ١٢، ١٣، ١٤، ١٨، ٢٢، ٢٥، ٣٤، ٣٥، ٣٩، ٤٧، ٤٨، ٥٦، ٥٩، ٦١، ٦٤، ٦٧، ٧١ و ٧٦؛ وضعيت مدرسه و وضعيت شناختي و ذهني با سوال هاي ٥، ٩، ١٦، ١٩، ٢٠، ٢١، ٢٣، ٢٤، ٢٦، ٣٠، ٣١، ٤٢، ٤٥، ٥٣، ٦٣، ٦٦، ٧٠ و ؛ ظاهر و ويژگيهاي ظاهري با سوال هاي ٨، ١٥، ٢٩، ٤١، ٥٤، ٥٥، ٦٩، ٧٣، ٧٧، ٧٩و ٨٠؛ اضطراب با سوال هاي ٦، ٧، ١٠، ٢٨، ٣٧، ٣٨، ٤٤، ٦٥، ٦٨، ٧٤، ٧٨ و ٧٩؛ محبوبيت با سوال هاي ١، ٣، ١١، ١٧، ٢٧، ٣٣، ٤٠، ٤٣، ٤٦، ٤٩، ٥١ و ٥٧ و شادي و خرسندي با سوال هاي ٢، ٤، ٣٢، ٣٦، ٥٠، ٥٢، ٥٨، ٦٠، ٦٢ و ٧٢ سنجيده و تمام خوشه ها درجهت خودپنداره مثبت نمره گذاري ميشود(بيات مختاري و اخوان تفتي، ١٣٨٧).
در اين پژوهش براي اجراي جلسه ها از راهنماي برنامه مداخله اي کودکان طلاق پدرو-کارول (١٩٨٢؛ به نقل از ليکروي، ٢٠٠٨) استفاده شد.
يافته هاي پژوهش حاضر نشان داد اجراي برنامه مداخله اي ويژه کودکان طلاق تاثيري در تغيير خودپنداره اين کودکان ندارد.
يافته ديگر پژوهش اين بود که اجراي برنامه مداخله اي ويژه کودکان طلاق باعث افزايش تاب - آوري در کودکان ميشود.