چکیده:
هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر آموزش مهارتهای ذهن آگاهی بر سبکهای مقابله با استرس در میان دانش آموزان پسر پایه نهم شهر اندیشه بود که در سال تحصیلی 95-1394 انجام گرفت. بدین منظور از میان دبیرستانهای این شهر دبیرستان مولانا به شیوه تصادفی انتخاب شد. سپس تمام دانش آموزان پایه نهم این دبیرستان به پرسشنامه سبکهای مقابله اندلر و پارکر (1990) پاسخ دادند و از میان دانش آموزانی که پایین ترین نمره را در سبک مقابله مسئله- مدار کسب کرده بودند (ملاک ورود به پژوهش) 40 نفر انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش در هشت جلسه هفتگی یک ساعته شرکت کردند و برای آشنایی و تسلط بر ذهن آگاهی، تمرینات لازم را انجام دادند. یک هفته پس از برنامه مداخله، پرسشنامه سبک مقابله در هر دو گروه اجرا شد تا اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بررسی شود. تحلیل داده ها با بهره گیری از آزمون کوواریانس چند متغیری صورت گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که آموزش مهارتهای ذهن آگاهی بر تغییر سبکهای مقابله تاثیر دارد و افراد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بیشتر از سبک مقابله مسئله- مدار و کمتر از سبکهای مقابله هیجان- مدار و اجتنابی استفاده کردند.
The purpose of current research was to examine the effects of mindfulness training on the use of coping strategies by ninth grade boys in Andisheh in academic year 2015-2016. To this end, Mowlana high school was randomly selected and Endler and Parker Coping Style Questionnaire (1990) was administered to all 9th graders. Forty students with the lowest grades on the problem-focused coping style subscale were selected and randomly assigned to experimental and control groups. The experimental group participated in one-hour weekly training sessions and had the necessary practice in mindfulness skills. One week after the intervention, the post-test was given to both experimental and control groups to assess the effectiveness of mindfulness training. The obtained data were analyzed by using multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Results demonstrated that mindfulness training was effective in changing students’ coping styles. In fact, students receiving mindfulness training increased their use of problem-focused coping, as compared to the control group. In addition, the experimental group used emotion-focused and avoidance coping styles less in comparison to the control group.
خلاصه ماشینی:
Stahl, Meleo-Meyer, Koerbel & Santorelli 3.
جدول ٢: نتایج تحلیل کوواریانس برای سبک مقابله مسئله - دار (رجوع شود به تصویر صفحه) در تحلیل کوواریانس همان گونه که در جدول شماره ٢ مشاهده میشود، با توجه به منبع تغییر (پیش آزمون ، گروه و خطا) و مقدار میانگین مجذورات ، مجموع مجذورات ، درجه آزادی F، سطح معناداری و مجذور اتا و کنترل پیش آزمون در گروههای آزمایش و کنترل ، تفاوتی معنادار در بهره گیری از سبک مقابله مسئله - دار مشاهده میشود و در مورد فرضیه اصلی پژوهش میتوان اظهار داشت که اثربخشی آموزش مطلوب بوده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار ١: میانگین حاشیه ای خرده مقیاسهای مرحلۀ پس آزمون پرسشنامه سبکهای مقابله ای گروه آزمایش و کنترل بحث و نتیجه گیری این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تغییر سبکهای مقابله در مواجهه با استرس ، تنیدگی و اضطراب انجام شده است .
فرضیه سوم پژوهش که نشانگر تأثیر آموزش مهارتهای ذهن آگاهی بر کاهش میزان به کارگیری سبک مقابله اجتنابی از سوی دانش آموزان است ، تائید شد که با تحقیق نژاداحمدی (١٣٩٣) همسویی دارد.
در مجموع میتوان گفت که بر اساس یافته های پژوهش حاضر در سبکهای مقابله مسئله -مدار، هیجان -مدار و اجتنابی دانش آموزان بر اثر آموزش مهارتهای ذهن آگاهی تغییر معنادار ایجاد شده است .
آموزش مهارتهای ذهن آگاهی، سبک مقابله مسئله -مدار دانش آموزان را افزایش و سبکهای مقابلۀ هیجان -مدار و اجتنابی آنان را کاهش داده است .