چکیده:
اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی اﯾﺮاﻧﯽ و ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی دارای ﻣﺠﻮز ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی و ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان و ﻓﺮاﺑﻮرس اﯾﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ آﻧﻬﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻗﻠﻤﺮو زﻣﺎﻧﯽ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ در ﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه دوره 5 ﺳﺎﻟﻪ از ﺳﺎل 1390 ﺗﺎ ﺳﺎل 1394 ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻣﺪل ﻣﺆﻟﻔﻪﻣﺤﻮر اﻧﻌﮑﺎﺳﯽ ﮐﻪ از 4 ﺑﻌﺪ، 8 ﻣﺆﻟﻔﻪ و 51 ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه، اﻣﺘﯿﺎز ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﺮای 5 ﺳﺎل ﯾﺎده ﺷﺪه ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﯾﺪ. ﺳﭙﺲ رﺗﺒﻪ ﻫﺮ ﺑﺎﻧﮏ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻣﺘﯿﺎز ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ ﮐﺴﺐ ﺷﺪه در ﻫﺮ ﺳﺎل ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮدﯾﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی اﯾﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ دو ﮔﺮوه ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ و ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺷﺪه اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺷﺪه در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ از اﻣﺘﯿﺎز ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ. در ﮔﺮوه ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺷﺪه، ﺑﺎﻧﮏ ﻣﻠﺖ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ رﺗﺒﻪ ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ را ﻃﯽ دوره ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺴﺐ ﮐﺮد و ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺻﺎدرات و ﺗﺠﺎرت در رﺗﺒﻪﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. در ﻣﯿﺎن ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻧﯿﺰ ﻃﯽ دوره ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ، ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﭘﺎﺳﺎرﮔﺎد، اﻗﺘﺼﺎد ﻧﻮﯾﻦ و ﭘﺎرﺳﯿﺎن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ را از ﻧﻈﺮ ﺗﻮان مالی داشتهاند
خلاصه ماشینی:
پس از پیشنهاد «پیمان بازل ٢» که در نظر گرفته 1 - John Moodys 2 - Security and Exchange Commission (SEC) 3 - Nationally Recognized Statistical Rating Organizations (NRSRO’s) 4 - Levich Reinhart, 2002 5 - Seitzinger 6 - Bank for International Settlement (BIS) 1 شدن رتبه بندی اعتباری را در ارزیابی کفایت سرمایه بانک لازم می داند (بنیر و تایرل ، ٢٠٠٥)، توجه همگانی به صنعت رتبه بندی اعتباری به شدت افزایش یافت و امروزه مؤسسات رتبه بندی یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین نهادها در بازارهای مالی به شمار میروند (بت شکن ، شمس و جعفری، ١٣٨٨).
نتایج این پژوهش نشان میدهد بانک های با پرتفوی وام بالا (نسبت های وام به دارایی و وام به سپرده بالا)، سودآوری (ROE) بالا، نسبت های بالای کارایی (نسبت خالص درآمدهای بهره ای به تعداد شعب ، نسبت خالص درآمدهای بهره ای 1 - Pasiouras, Gaganis Zopounidis 2 - Godlewski 3 - Belloti, Matousek Stewart 4 - Öğüt, Doğanay, Ceylan Aktaş رتبه بندی بانک های ایرانی بر اساس توان مالی ٣٣ به کل داراییها و نسبت خالص درآمدهای بهره ای به تعداد کارکنان ) رتبه توان مالی بالایی نیز دارند و بانک هایی که حجم بیشتری از وجوهشان (به ویژه سپرده هایشان ) را به جای وام دهی، صرف سرمایه گذاری در اوراق بدهی دولتی سرمایه گذاری میکنند، در رتبه بندی توان مالی، رتبه های پایین تری دریافت میکنند.