چکیده:
هویتبخشی به یک شی بیان کننده ارزش و چیستی در ویژگیهای آن پدیده است. در واقع هر پدیده که
در نگاه عموم، بی هویت جلوه میکند به معنی عدم تعلق آن و در تعارض بودن با هویت جمعی است. در
دوره معاصر به خصوص سالهای اخیر، به مقوله مهم هویت توجهی نشده است و تحت تاثیر الگوهای
غربی قرار گرفته است. بحران هویت در ایران باعث شده تا شهرها فاقد ظاهر منحصر به فرد، نمادها و
شاخصهای غرور آفرین، عناصر تداعی کننده فرهنگ و تاریخ سرزمین، زمینه ساز رویدادهای اجتماعی و
همبستگیهای اجتماعی باشد. این پژوهش سعی دارد با تکیه بر خلاقیت و ذوق هنری و دانش و تجربه
ایرانی با ایجاد هویت، هم باعث لذت بردن مردم از زندگی در شهر شود و هم در آن احساس اعتبار کنند،
برای مکان زندگیشان احترام قائل شوند و مایل به ترک شهر خود نباشند. روش ارائه این پژوهش توصیفی
-تحلیلی، که با استفاده از تحقیقات کتابخانهای و مشاهدهای انجام شده است. تلاش برای تقویت حس تعلق و هویتبخشی به طراحی گرافیک محیطی با بررسی و بهره گیری از نقوش سنتی و اصیل ایرانی هنر قاجار،و ایجاد یک موقعیت آشنا و حتی جدید در فضای شهری، هدفی است که در این پژوهش دنبال شده است.
خلاصه ماشینی:
تلاش برای تقویت حس تعلق و هویتبخشی به طراحی گرافیک محیطی با بررسی و بهرهگیری از نقوش سنتی و اصیل ایرانی هنر قاجار، و ایجاد یک موقعیت آشنا و حتی جدید در فضای شهری، هدفی است که در این پژوهش دنبال شده است.
در این پژوهش سعی بر این است تا نقشمایههای هندسی دوره قاجار در هویتبخشی به گرافیک محیطی معاصر، مسجد و مدرسه سپهسالار تهران را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
پیشینه تحقیق از عوامل موثر در زیبایی معماری ایران به ویژه در دوران اسلامی به آرایش بناها میتوان اشاره کرد که یکی از شاهکارهای معماری دوره قاجاری، مسجد سپهسالار در پایتخت شهر تهران ساخته شده و از لحاظ تزئینات و به خصوص نقوش کاشیکاری حائز اهمیت هستند.
تاکنون رسالهای در زمینه بررسی نقشمایههای هندسی دوره قاجار در هویتبخشی به گرافیک محیطی معاصر مسجد سپهسالار تهران مورد بررسی قرار نگرفته است.
پژوهش حاضر دارای هدف آرمانی به منظور نشان دادن اهمیت هدف اصلی و این که این پژوهش میتواند در راستای کدام هدف ایدهآلی موثر واقع شود و به علاوه مشوقی برای دیگر پژوهشگران شود (تقویت حس تعلق و هویتبخشی به طراحی گرافیک محیطی معاصر) و به دلیل جنبه کاربردی بودن پژوهش در هر شهري، هر چند با جمعيت نه چندان زياد، ایجاد یک موقعیت آشنا و حتی جدید در فضای شهری با به کارگیری نقشمایههای گرافیکی دوره قاجار است.
مبانی نظری در این پژوهش سعی بر آن است تا به نقشمایههای هندسی دوره قاجار پرداخته و تأثیر آنها بر هویتبخشی و ایجاد حس تعلق خاطر شهروندان در گرافیک محیطی معاصر بررسی شود.