چکیده:
مقاله حاضر، به برخورد قرآن و سنت با جاهلیت می پردازد. جاهلیتی که به ازای عمر تاریخ وجود داشته و
اگر انسان به دنبال هدایت الهی نباشد، همچنان وجود خواهد داشت.در این مقاله به شمه ای از زندگی مردم در عصر نزول، در ابعاد مختلف اشاره شده است و سپس به اعمال جاهلی مردمان زمان پیامبر (ص) پرداخته و از برخی موارد همچون : وضع زن، زنده به گور کردن دختران، شراب و قمار و ازدواج با محارم و ... سخن به میان آمده و نظر اصلاحی قرآن کریم در هر بعد خاطر نشان شده است.
ضرورت و اهمیت این بحث به حدی چشم گیر است که در برخی از شهرها و مناطق اگر اقدام جدی در رفع
برخی اعمال و رفتار نشود، خیلی امراض اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، جسمی، روحی، روانی و ... یا چهره اسلام را مشوه خواهد کرد و یا اسلام و اعتقادات اسلامی را به طور کامل خنثی و از اهمیت خواهد انداخت.
خلاصه ماشینی:
"هشام بن محمد کلبی متوفی 204 هجری آغاز بت پرستی و علل آن را اینگونه می نویسد : « اسماعیل پسر ابراهیم (صلی الله علیهما) چون در مکه ساکن شده و فرزندان بسیاری برای او در مکه زاییده شد، تا آن اندازه که مکه را پر کردند و عمالیق را که در آنجا ساکن بودند، بیرون راندند، مکه تنگ شد برایشان و میان آن ها جنگ ها و دشمنی در گرفت و برخی از ایشان برخی دیگر را بیرون کردند (پس آن دسته ای که بیرون رانده شد) در بلاد در پی امر معاش بپراکندند، این بود که کوچ نمی کرد و از مکه هیچ کوچ کننده ای مگر اینکه سنگی از سنگ های حرم را با خود می برد.
در این بخش از مقاله برخی از مصادیق جاهلیت که قرآن آن را مطرح ساخته و به ترتیب نزول در جهت منسوخ ساختن آن برآمده است، مورد توجه و دقت قرار گرفته است تا روشن شود مردم عصر رسول الله (ص) در چه مواردی گرفتار آداب و رسوم و عقاید و اعمال جاهلی گشته اند که پایه ای از تفکر و منطق در آن دیده نمی شود و صرفا جنبه تقلید از نیاکان و اطرافیان داشته و یا بدعتی نوظهور بوده که نه تنها گرهی از مشکلات مردم نگشوده، بلکه بر مشکلات قبلی نیز افزوده شده است."