چکیده:
انرژی یکی از عوامل مهم رشد و توسعه اقتصادی جوامع مختلف بوده و بهدلیل اهمیت نقش آن در هزینههای تولیدی و خدماتی و همچنین مسائل زیستمحیطی,به بهبود وضعیت مصرف و کارایی هرچه بیشتر در استفاده از آن توجه زیادی میشود. در کشور ما بهدلیل وجود منابع عظیم نفت و گاز و قابلیت دسترسی نسبتا آسان به این منابع,نقش هزینه انرژی در مقایسه با سایر هزینهها,ناچیز بوده و از این نظر حساسیت و انگیزه زیادی برای صرفهجویی و استفاده معقول از این موهبت وجود ندارد.این درحالی است که با دخالت دولت,قیمت حاملهای انرژی نسبت به سایر کالاها پایین نگهداشته شده و قیمت حاملهای انرژی بهعنوان علامتدهنده فعالیتهای اقتصادی عمل نمیکند.با توجه به مطالب مذکور,هدف این مطالعه بررسی آثاروتبعات هزینهای تعدیل قیمت انرژی بر زیربخشهای حملونقل و همچنین بررسی کششهای قیمتی انواع شبکههای حملونقل جادهای و هوایی برای بررسی نحوه عکس العمل به تصحیح قیمت انرژی است.برای ارزیابی آثاروتبعات هزینهای تعدیل قیمت بر برخی زیربخشهای حملونقل و همچنین آثار مصرفی آن به ترتیب از الگوی داده-ستانده و الگوهای اقتصادسنجی استفاده شده است.در این زمینه برای ارزیابی آثاروتبعات هزینهای از جدول داده-ستانده انرژی سال 1373 در قالب سناریوهای مختلف استفاده شده است و این نتیجه حاصل شد که در صورت افزایش قیمت بنزین هزینه تولید در حملونقل بار بیشتر از حملونقل مسافر افزایش مییابد.برای ارزیابی آثار مصرفی از متد تصریح تابع تقاضای کلان با استفاده از روش الگوسازی فضا حالت 1 در دهههای 50,60,70 استفاده شد.برایناساس با تفکیک زیربخش حملونقل جادهای به بار و مسافر, کشش قیمتی بنزین در حملونقل جادهای بار معادل 27/0- و در حملونقل جادهای مسافر معادل 15/0- برآورد شده و در بخش حملونقل هوایی کشش قیمتی سوخت جت نیز در بالاترین حد خود,معادل 2/0- بوده است. 2
In recent years، Iran has increased energy prices somewhat، but because of the very low starting point they remain far below opportunity costs. In this paper we examine two broad issues: First، the estimated impact of the energy price (Gasoline and Jet Fuel) rises on producer prices entire the economy and transportation sub-sectors، and the second، the Estimated of gasoline and jet fuel elasticity prices in the roads and air transportation networks for analyzing the reaction to energy prices (Gasoline and Jet Fuel) adjustment. In the first part، an input-output (IO) price model is used to simulate the impact of increase energy prices on the transportation sectors and aggregate price indices in Iran. In this paper، we used the 1994(1373) IO table. In the second part، I used the Macro-Demand Model and State Space modeling method in 1970s، 1980s and 1990s for transportation sub-sector. On this basis، road transportation sub-sector was divided in transport of traveler and boding categories. Gasoline price elasticity in transport of traveler was measured -0.27 and that of boding was -0.15. In air transportation sector، jet fuel price elasticity- in its highest extreme- was- 0.2.
خلاصه ماشینی:
"در این زمینه برای ارزیابی آثاروتبعات هزینهای از جدول داده-ستانده انرژی سال 1373 در قالب سناریوهای مختلف استفاده شده است و این نتیجه حاصل شد که در صورت افزایش قیمت بنزین هزینه تولید در حملونقل بار بیشتر از حملونقل مسافر افزایش مییابد.
نتایج بهدست آمده کل اثرهای مستقیم و غیرمستقیم,افزایش هزینه واسطه بخش دوم را بر روی سایر بخشهای اقتصاد نشان میدهد و برای بهدست آوردن اثرهای مستقیم از رابطه زیر همانند روال فوق استفاده میشود: (8) ب)الگوی تقاضای سوخت حملونقل در ادبیات اقتصادی بحثهای زیادی درباره تابع تقاضا و خصوصیات آن مطرح شده است.
نوسازی ناوگان حملونقل از طریق خروج خودروهای فرسوده و کاهش عمر ناوگان,از طریق سیاستهای تشویقی و تنبیهی در مورد دارندگان خودرو تعیین عمر مفید برای انواع خودروهای تولید داخل و خارج بهمنظور افزایش کارایی مصرف انرژی در بدو تولید یا ورود به بازار داخلی به کارگیری فناوری تولید خودروی کممصرف در داخل کشور و جلوگیری از تولید و واردات خودروهای پرمصرف اتخاذ سیاستهای تشویقی و تنبیهی در بودجههای سالانه دولت برای خودروهای پرمصرف از طریق بنگاههای تولیدی تشویق و به کارگیری ماشینهای که از سوخت جایگزین بهره میگیرند به کارگیری هواپیماهای با فناوری پیشرفته و کممصرف و نوسازی ناوگان هوایی کشور تولید آمار مصرف بنزین و گازوئیل توسط مراکز تولید آمار ثبتی و نمونهگیری به تفکیک انواع خودروها تهیه جدول داده-ستانده به تفکیک انواع خودرو و انواع حاملهای انرژی و حملونقل بار و مسافر به تفکیک انواع شبکههای حملونقل پیوست الف)روش فضا حالت یا ecapS etatS یک سیستم فضا حالت به صورت زیر است: (1)که معادله اول معادله مشاهده و معادله دوم معادله حالت است."