چکیده:
فیلم به جهات متعددی صفات و رفتارهای اخلاقی تماشاگر را دست خوش تاثیر و
تغییر مینمایدء یکی از کلیدیترین این جهات اشتمال فیلم بر انبوهی از «محتوا»
و «معنا»ست. در نوشتار پیش رو در مرحلهی اول با تفکیک میان «معنای
ساختاری» و «معنای محتوایی» نشان میدهیم فیلم (به طورخاص فیلم روایی) به
دلیل وجود عناصری چون تصویر و تخیل آبستن موارد و لایههای معنایی پرشماری
است؛ آنگاه در مرحلهی دوم براساس معانی طرح شده» لوازم و تبعات و تاثیرات
اخلاقی حاصله بر تماشاگر ترسیم میگردد و مشخص میشود تبعات و
چون «دستکاری در نگرش زیبایی شناختی»» «خوگرفتن با کم عمقی اندیشه» و ...
از دل آن معانی حاصل میشود.
Film affects and changes watchers` ethical qualities and behaviors in various aspects, one of the most notable aspect lies in the fact that it includes multitude of content and meaning. In the paper, with a distinction made between structural meaning and content meaning, it has been shown that films, particularly narrative ones, because of their being including such elements as pictures and images convey many cases and layers of semantical meanings; then on the basis of presented meanings, ethical effects and consequences on the watchers are explained. As is explained, such happenings as change in attitude toward aesthetics and low of thought may be taken as effects of films.
خلاصه ماشینی:
در نوشتار پیش رو در مرحلهی اول با تفکیک میان «معنای ساختاری» و «معنای محتوایی» نشان میدهیم فیلم (به طورخاص فیلم روایی) به دلیل وجود عناصری چون تصویر و تخیل آبستن موارد و لایههای معنایی پرشماری است؛ آنگاه در مرحلهی دوم براساس معانی طرح شده، لوازم و تبعات و تأثیرات اخلاقی حاصله بر تماشاگر ترسیم میگردد و مشخص میشود تبعات و تأثیراتی چون «دستکاری در نگرش زیبایی شناختی»، «خوگرفتن با کم عمقی اندیشه» و ...
برای رسیدن به پاسخ کامل لازم است هر دو سوی ارتباط یعنی فیلم با تمام ابعاد آن چون بعد هنری، رسانهای، تکنولوژیکی و همچنین تبعات و تأثیرات اخلاقی اعم از صفات، رفتار و نگرشها مدنظر قرار دهیم و آنگاه به تحقیق در باب تأثیرات فیلم بر تماشاگر بپردازیم، اما به دلیل وسعت دامنه مسئله، ما اکنون فیلم روایی را از یک بعد و فقط بهعنوان یک رسانه مشتمل بر پیام و معنا مدنظر قرارمی دهیم و آن را از این بعد واکاوی مینماییم و تأثیرات اخلاقی آن را توضیح میدهیم، البته این به معنای نادیده گرفتن بقیه ابعاد فیلم چون بعد هنری نیست، (see: levinson, 1988) که خود نیازمند بحثی مفصل است.
3. معانی محتوایی و درون متنی فیلم وسیع و پردامنه و عملا چندلایه است و به همین جهت لایههای متعدد شخصیت انسان را درگیر مینماید؛ این امر موجب میشود تأثیرات فیلم بر تماشاگر اجتنابناپذیر و در همه سطوح شخصیت او اتفاق بیفتد.