چکیده:
اسلام سیاسی بهعنوان یکی از مهمترین جریانهای سیاسی تاثیرات مهمی بر سراسر جهان و بهویژه کشورهای اسلامی در خاورمیانه داشته است. بحرانهای سیاسی جوامع در خاورمیانه با توجه به فقدان یک ایدئولوژی ناب اسلامی، انقلابی و سیاسی در کشوری چون مصر، زمینه را برای قدرتهای جهانی و منطقهای برای به انحراف کشاندن گروهها و بنیادهای اسلامگرا و نظام اسلام سیاسی، شرایط را در تامین و حفظ منافع نظام سلطه کانالیزه میکنند. تحقیق حاضر به روش مطالعات کیفی و اسنادی بوده و برای تحلیل دادهها از روش آیندهپژوهی استفاده شده است. جامعه آماری شامل: سفیران، اساتید و خبرگان علوم سیاسی، مطالعات راهبردی، روابط بینالملل، کارشناسان منطقه خاورمیانه و آیندهپژوهی با حجم نمونه 15 نفر به روش نمونهگیری گلوله برفی است. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه عمیق کیفی با خبرگان بوده است. برای تجزیه و تحلیل یافتهها با بهرهگیری از ماتریس همبستگی و آزمون t نسبت به تجزیه و تحلیل روندها به بررسی وضعیتهای ممکن و مطلوب در فرایندهای پیشرو در مصر پرداخته شده است. یافتهها و نتایج تجزیه و تحلیل پیشرانها و روندهای اسلام سیاسی در مصر نشان میدهد ترتیب وقوع سناریوهای متحمل در آینده اسلام سیاسی مصر به این شکل است: 1. تداوم و توسعه بیداری اسلامی، 2. عادی شدن و استحاله بیداری اسلامی، 3. مهار و کنترل بیداری اسلامی. بنابراین نتیجه میگیریم سناریو و روند تداوم و توسعه بیداری اسلامی در مصر نسبت به سناریوهای دیگر، از قوت و احتمال بیشتری برخوردار است.
Public uprisings and new developments in the Arab world in 2011 which started by the uprising of Tunisian People and then developed into other countries of the Arab world such as Egypt, are considered as important transformations in the surrounding environment of the Middle East, which influence national security of different countries in the region such as Islamic Republic of Iran. Islamic Awakening developments have had deep influences on ranges of global and regional balance of power and have accelerated a set of upheavals in the international system. Islamic Awakening developments in Egypt, due to its specific features, have always been one of the important components affecting Iran’s national security because the Middle East, in addition to encountering regional crises and serious transformations which each regional player adopts mainly conflicting approaches for achieving their own aims and interests, observes the presence of trans-regional powers causing the increase in complicatedness of exchanges in the Middle East. The aim of the present study is to conduct the scenario planning of the future of political Islam in Egypt with the focus on trends and advances of Islamist movements in that country.
خلاصه ماشینی:
آینده اسلام سیاسی در مصر با تأکیدبر جریانات اسلام گرا مسعود نوری تل زالی ̅و حشمت الله فلاحت پیشه ̅̅ تاریخ دریافت ١٣٩٥/١٠/١٢ تاریخ پذیرش ١٣٩٦/٣/١٣ اسلام سیاسی به عنوان یکی از مهم ترین جریان های سیاسی تأثیرات مهمـی بـر سراسـر جهـان و بـه ویـژه کشـورهای اسلامی در خاورمیانه داشته است .
از بازیگران کلیدی و نقش آفرین در این لایه ، اسلام سیاسی به مثابه یک جهان بینی سیاسی مؤثری تلقی می شود که توانایی جذب پایگاه های طبقاتی مختلف را دارد و به دلیل استفاده از «زبان مذهبی در سیاست » همواره رقیبی برای سایر نیروهای سیاسیخواهان قدرت است ومی تواند از دیدگاه تئوریک ، به جذب اقشار اجتماعی در مصر بپردازد.
سناریو اول : مشارکت محدود براساس این سناریو پدیده اسلام سیاسی تا زمانی که عوامل ایجادکننده و شکل دهنده آن در جامعه مصر موجودیت داشته باشند، همچنان در عرصه سیاسی مصـر حاضـر خواهـد بـودو حمایت های مادی و معنوی جریان سلفی به دلیل مواضع عمومی و کلـی ایـن حـزب جهـت تکمیل اهداف و چشمداشت های مورد نظر انقلاب ٢٥ژانویـه در ٣٠ژوئـن و اقـداماتش در عدم تحریک هواداران و اعضای خود به خشونت و پذیرش رونـد اصـلاح انقـلاب موجـب ادامه بقای احزاب جریان های اسلام گرایی خواهد شد که دارای مواضعی مشـابه و همخـوان با این حزب هستندو ممکن است در انتخابات آینده پارلمانی مصر حتی به صـورت محـدود هم شده شاهد ائتلاف این احزاب بـا جریـان سـلفی باشـیم .
سناریوهای غالب و رایج در بیداری اسلامی مصر با توجه به ماتریس قدرت وامنیت در منطقه خاورمیانه ، در چشم انداز کوتاه مدت شامل رقابت میان جریان های اسلام گرا و روایت های برخاسته از آنها اعـم از انقلابی ، سلفی و اخوانی خواهد بود.