چکیده:
در این مقاله با برجستهکردن رابطه امنیت و توسعه در چارچوب معادلات ژئوپلیتیک منطقهای، تلاش میشود تصویری متفاوت از اثرگذاری معادلات امنیتی فراملی بر توسعه و توازن در ایران ارائه شود. به باور نگارنده، ارتباط میان دو سطح داخلی و بینالمللی از طریق معادلات امنیتی و ساختار ژئوپلیتیک منطقهای، زوایای متفاوتی را در این زمینه پیش رو مینهد. بر این اساس، پرسش اصلی مقاله این است که معادلات امنیتی و ساختار ژئوپلیتیک منطقهای چه تأثیری بر توسعه و توازن در ایران داشتهاند؟ در پاسخ به این پرسش، این فرضیه مطرح میشود که ویژگیهای محیط امنیتی خاورمیانه باعث ناپایداری و نامتوازنی توسعه در ایران شده است.
The paper provides a different analysis the impact of trans-regional security equations on development and equality in Iran with special attention to the relationship between security and development within the framework of the regional developments. For the author, the relationship between domestic and international levels through the regional security and geopolitical structure brings about new perspectives. Thus, the main question of the paper is focused on the regional security and geopolitical structure. And to discuss the issue the following hypothesis is raised: the features of the security environment in the Middle East cause unsustainable and uneven development in Iran.
خلاصه ماشینی:
از يک سو، توسعه در اين منطقه نتيجه توزيـع نابرابر قدرت و ثروت بين کشورهاي اين منطقه و جهان بوده و از سوي ديگر، ماهيت متفاوت امنيت در کشورهاي خاورميانه که اغلب کشورهايي در حال توسعه هستند، باعث شـکل گيـري ملاحظات خاصي براي آنها شده که ماهيت و فرايند توسعه آنها را تحت تأثير قرار داده اسـت ؛ و بالأخره اينکه تحولات خاورميانه به عنوان محيط امنيتي ايـران ، خـود تحـت تـأثير نظـم هـاي ژئوپليتيک و روابط کشورهاي منطقه با قدرت هاي بزرگ جهاني است که بايـد بـه تفکيـک بـه آنها بپردازيم .
اين وضعيت ، آثار مستقيم و غيرمستقيم بسياري بر کم و کيف توسعه در کشور داشته است کـه قبل از پرداختن به آنها بايستي به تأثير نظم هاي ژئوپليتيک که نقش قدرت هاي بزرگ جهاني در منطقه را آشکار ميکند نيز اشاره کنيم و سپس آثار و پيامدهاي ايـن سـطوح را بـر توسـعه در ايران مورد بحث قرار دهيم .
با غنيمت شمردن فرصت براي به چالش طلبيدن سلطه ، هژموني و حتي رهبري آمريکا کوشيده اند زمينه گذر از نظم تک قطبي مورد نظر آمريکـا بـه يـک نظـم چنـدقطبي يـا حداقل تک - چندقطبي را فراهم کنند (٢٠٠٠ ,Taylor and Flint) که هرچند مناسـبات ميـان کشورهاي خاورميانه را به گونه اي ديگر تحت تأثير قـرار داده ، امـا فضـاي امنيتـي را در منطقـه همچنان حفظ کرده و آثار و تبعات خاص خود را نه تنها بر امنيت کل منطقه ، بلکـه بـر کـم و کيف توسعه بازيگران آن از جمله ايران نيز آشکار کرده اسـت .