چکیده:
منطقۀ کوهشهری شامل چند روستا در جنوب شرق شهرستان منوجان (از توابع کرمان) است. از آن جا که کشاورزی تاریخی به قدمت تاریخ بشر دارد، امرار معاش مردم این منطقه از دیرگاهان از راه کشاورزی و باغداری بودهاست.به سبب اهمیت کشاورزی، اصطلاحات و واژههای فراوانی در این منطقه وجود دارد. این مقاله در پی آن است که بخشی از واژگان و اصطلاحات کشاورزی و باغداری را در موضوعات مختلفی از جمله: محصولات کشاورزی، آب و آبیاری، انواع گیاهان و درختان، روشهای جمعآوری محصول و ابزارهای کشاورزی، واژهها و اصطلاحات مربوط به نخل و برخی اصطلاحات دیگر ارائه دهد. اغلب این واژهها امروزه منسوخاند.
خلاصه ماشینی:
دربارٔە گويش کوهشهري مقاله اي با عنوان "توصيف ساختمان فعل در گويش کوهشهري (همراه با معرفي کاربرد گونه اي متفاوت از ساختمان فعل مجهول در اين گويش "، از نويسنده با همکاري دکتر نجمه دري و سيد مهدي خيرانديش چاپ و منتشر شده است ؛ اما تا کنون دربارٔە اصطلاحات و واژه هاي کشاورزي و باغداري در گويش کوهشهري کاري صورت نگرفته است .
در زير تنها عده اي از اصطلاحات و واژه هاي کشاورزي آورده شده است تا فرهنگ کشاورزي سنتي اين منطقه پيش از فراموش شدن ثبت و ضبط گردد.
اين واژه در گويش کهنوج (نيک نفس دهقاني ،۱۳۷۷: ۱۳۵)، منوجان (يزدانفر، ۱۳۸۹:۶۸) و قمشۀ شهرضا (راعي ،۱۳۸۸: ۱۶۸)، با همين تلفظ و معني و در حاجي آباد نقش رستم به شکل اوسين (فلاحي ، ۱۳۸۴: ۱۰۶) کاربرد دارد.
پوهيل pohil: درختي است داراي برگهاي پهن و بزرگ و ميوه هاي گرد و گوشتي که نارس آن براي درست کردن ترشي و رسيده و خشک شدٔە آن براي سرماخوردگي استفاده مي شود.
ترات ttera: گياهي بوته اي با برگهاي سوزني شکل که بيشتر در روستاي بنک مي رويد و برگ خشک شده ي آن را سوزانده و خاکستر آن را با نوعي تنباکو مخلوط کرده و استفاده مي کنند.
کتوک kotu@k: نوعي کپر که از لهر کوچک تر است و با خار و خس و شاخ و برگ درخت خرما درست مي شود و براي نگهداري گوسفندان يا آشپزخانه و يا انباري استفاده مي شود.
کلندا/کلندار rkalanda/̄kalanda: نوعي سبد بافته شده از برگ درخت خرما که از تولک tuəlak بزرگتر است و براي چيدن خرما از پاي نخل استفاده مي شود.