چکیده:
اعتیاد به موادمخدر یکی از پدیده های خطرناکی که نســل بشــر را در معرض انحطاط روانی، اخلاقی و جسمانی قرار می دهد. اعتیاد هزینه های اقتصادی، عاطفی و اجتماعی گزافی را بر فرد و جامعه تحمیل می کند. اعتیاد اختلالی چند عاملی است که اغلب سیری مزمن و عودکننده دارد. آنچه در این زمینه مهم است، این است که اعتیاد امری قابل پیشگیری و قابل درمان است، اما درمان آن ساده نیست چرا که اعتیاد ابعاد گوناگون دارد. پیشگیری، موثرتر و کم هزینه تر از درمان است و با شناخت عوامل، ویژگی ها و خصیصه هایی که افراد را در مقابل اعتیاد آسیب پذیر می کند، شروع می شود. در سال های اخیر توجه روان شناسان به مفهوم روان شناسی مثبت جلب شده است. نتایج پژوهش ها نشان داده اند که ظرفیت های روان شناختی از قبیل امیدواری، تاب آوری، خوش بینی و خودکارآمدی در کنار هم عاملی را با عنوان سرمایه روان شناختی تشکیل می دهند. به عبارت دیگر، متغیرهای روان شناختی امیدواری، تاب آوری، خوش بینی و خودکارآمدی نقش مهمی در پیشگیری و درمان اعتیاد دارند. با شناخت سرمایه های روان شناختی مثبت (خوش بینی، تاب آوری، خودکارآمدی و امید) می توان از گرایش افراد به اعتیاد پیشگیری کرد و حتی می توان درمان موثر و متناسب با شرایط افراد وابسته به مواد انتخاب نمود.
Drug addiction is one of dangerous phenomena that put humans at risk of mental، moral and physical degeneration. Addiction imposes huge economic، emotional and social costs on individuals and society. Addiction is a multifactorial disorder that is often chronic and recurrent. What is important in this regard is that addiction is preventable and curable، but its treatment is not easy because addiction has different dimensions. Prevention is more effective and cost-effective than treatment، and begins by identifying the factors، attributes and characteristics that make people vulnerable to addiction. In recent years، the attention of psychologists has been drawn to the concept of positive psychology. The results have shown that psychological capacities such as hope، resilience، optimism and self-efficacy form a synergy with the concept of psychological capital. In other words، psychological variables of hope، restraint، optimism and self-efficacy play an important role in the prevention and treatment of addiction. The tendency to addiction can be prevented by recognizing positive psychological capital (optimism، resilience، self-efficacy and hope) and even by selecting effective treatment appropriate to the conditions of drug dependent individuals.
خلاصه ماشینی:
با شناخت سرمایه های روان شناختی مثبت (خوش بینی، تاب آوری، خودکارآمدی و امید) میتوان از گرایش افراد به اعتیاد پیشگیری کرد و حتی میتوان درمان موثر و متناسب با شرایط افراد وابسته به مواد انتخاب نمود.
در این مقاله مروری سـعی شـده اسـت که مبانی نظری و پیشـینه پژوهشـی ارتباط سرمایه های مثبت روان شناختی (تاب آوری، خودکارآمدی، خوشبینی و امید) با گرایش افراد به اعتیاد بررسی شود.
بــه همین منظور ٢٠٠ نفر از دانش آموزان مقطع متوسـطه اسـتان خراسـان جنوبی را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رســـیـدنـد کـه تـاب آوری بـا گرایش بـه اعتیـاد ارتباط دارد و میتواند آن را پیش بینی کند.
به همین منظور ١٢٠ نفر را در قالب دو گروه آزمایش و کنترل مورد بررســـی قرار دادند و به این نتیجه رســـیدند که آموزش مهارت های تاب آوری میتواند در تغییر نگرش دانش آموزان نســبت به مصــرف مواد موثر واقع شـــود.
بـه همین منظور ٢٥٠ نفر از افراد مراجعـه کننـده به مراکز ترک اعتیاد شـهر قم را مورد بررسـی قرار دادند و به این نتیجه رسـیدند که بین سـوءمصرف مواد اعتیادآور و سـرسـختی روان شـناختی رابطه وجود دارد و افرادی که شدت سوءمصرف مواد بالاتری دارند از ســرســختی روان شــناختی پایین تری برخوردارند.
به همین منظور ١٦٨ ســرباز شــهر اردبیل را مورد بررســی قرار دادند و به این نتیجـه رســـیـدنـد کـه بین خودکـارآمـدی بـا گرایش بـه اعتیاد رابطه منفی وجود دارد.
Hawkins, Catalano, Kosterman, Matthews Abbott & Hill 5.
Diamond, Barnett, Thomas & Steele & Matheny Munro 6.
Psychological hardiness and coping style as risk/resilience factors for alcohol abuse.