چکیده:
هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر شرم درونی شده و خودانتقادی زنان آزاردیده عاطفی بود. این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه با پیگیری 45 روزه بود. جامعهآماری شامل زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 2 شهر تهران در سال 1395 بود که پس از بررسی پرونده بالینی و مصاحبه تشخیصی 40 نفر از زنانی که نمرهای بالاتر از یک انحراف معیار از میانگین در مقیاس آزار عاطفی کسب کرده بودند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب و در 2 گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی کاربندی شدند. پیش از شروع درمان هر دو گروه به مقیاس شرم درونی شده و سطوح خودانتقادی پاسخ دادند و سپس گروه آزمایش 8 جلسه به مدت 90 دقیقه تحت آموزش گروهی درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفتند و گروه گواه هیچ نوع درمانی را در این مدت دریافت نکردند؛ پس از پایان درمان هر دو گروه در مرحله پس آزمون و پیگیری مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که آموزش گروهی درمان متمرکز بر شفقت بر شرم درونی شده گروه آزمایش در مرحله پسآزمون و پیگیری اثر داشته است. همچنین این آموزش میزان خودانتقادی درونی و خود انتقادی مقایسهای را نیز بهطور معناداری کاهش داده است. بر اساس یافتهها، درمان گروهی متمرکز بر شفقت میتواند به عنوان یک روش مداخلهای نوین در کاهش شرم درونی شده و خودانتقادی در زنان دچار آزار عاطفی بهکار رود.
خلاصه ماشینی:
پیش از شروع درمان هـر دو گروه به مقیاس شرم درونی شده و سطوح خـود انتقـادی پاسـخ دادنـد و سپس گروه آزمایش ٨ جلسه به مدت ٩٠ دقیقه تحت آموزش گروهی درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ نوع درمانی را در این مدت دریافت نکردند؛ پس از پایان درمان هـر دو گـروه در مرحلـۀ پـس آزمـون و پیگیری ارزیابی شدند.
بر اسـاس یافته ها، درمان گروهی متمرکـز بـر شـفقت مـیتوانـد بـه عنـوان یـک روش مداخله ای نوین در کاهش شرم درونی شده و خود انتقادی در زنان دچار آزار عاطفی به کار رود.
Tesh, Learman & Pulliam در زنان با سابقۀ آزار عاطفی نشان دادند که این نوع از آزار بـا عـزت نفـس پـایین ، اضـطراب ، احساس شرم و گناه یا حس قربانی خشونت شـدن مـرتبط اسـت (تـیش و همکـاران ، ٢٠١٥؛ بارلو، گلد اسمیت ،ترو و جیهارت ١، ٢٠١٧؛ رستمی و همکاران ، ١٣٩٣).
در این خصوص ، برخی مطالعات حاکی از تأثیر درمان متمرکز بر شفقت در کاهش شرم و خود انتقادی در افراد دچار ترومـا (سـعیدی ، قربانی، سرافراز و شریفیان ، ١٣٩٢؛ ایرونز و لاد، ٢٠١٧)، کاهش نگرانی و افکار خودآیند منفـی (ریز٥، ٢٠١٠)، اضطراب و افسردگی (نف و مـک گـی ٦، ٢٠١٠؛ ریـز، ٢٠١١)، خـود انتقـادی و احساس شرم وناکامی (گیلبرت و پروکتر٧، ٢٠٠٦؛ کلی، زروف ٨ و شاپیرا، ٢٠٠٩) و همچنـین افزایش احساس گرمی وپذیرش است (شاپیرا و مـونگیران ٩، ٢٠١٠).
در این پژوهش تأثیر درمان متمرکز بر شفقت در کاهش شرم درونی شده وخود انتقـادی زنـان آزاردیدة عاطفی بررسی شد.
Journal of Thought & Behavior in Clinical Psychology,8(32); 77-87 (Text in persian).