چکیده:
مقالهی حاضر حذف مکاننما و مسیرنمای مقصد را بررسی میکند. دربرخی موارد مکاننما و مسیرنمای مقصد میتواند حذف شود حتی اگر با حروف اضافهی گروه2 ترکیب نشود. در مورد حذف مکاننما و مسیرنمای مقصد بدون حضور حروفاضافهی گروه2 و در حضور آن، فعل در واژگانی کردن گره-های محذوف دخیل است. مکاننمای"در"زمانی قابل حذف است که گروهحرفتعریف، اسم مکان متداول باشد و فعل جمله نیز ایستایی باشد. درزمان حضور مکاننما، گرهی مکان توسط تکواژ "در" که دارای مشخصهی]+مکان[ است، واژگانی میشود؛ اما در غیاب مکاننما مشخصهی]+مکان[ از طریق فعل ایستایی جذب گرهی مکان میشود و در واقع هستهی فعل و مکان توسط یک تکواژ واژگانی میشود. براساس رویکرد ریزنحو، هستهی گروه مقصد، مکان، جزءمحوری و گروهحرفتعریف قابل حذف هستند ولی هستهی گروه مبدأ ومحدود حذف نمیشوند. برطبق ریزنحو در زبان فارسی گره-های بالاتر از گروه مقصد قابل حذف نیستند و تنها گرهی مقصد و گرههای پایینتر از آنرا میتوان حذف کرد.
خلاصه ماشینی:
در بخش دوم ابتدا به توضیح دربارهی حروف اضافهی فارسی و نیز ساختار نحوی مکاننما، مسیرنمای مقصد و مبدأ میپردازیم و سپس حذف مکاننما و مسیرنمای مقصد در حضور حروف اضافهی گروه 2 و بدون حضور آن را براساس رویکرد ریزنحو بررسی میکنیم.
اما در برخی موارد مکاننمای «در» و مسیرنمای مقصد «به» میتواند حذف شود حتی اگر با حروف اضافهی گروه 2 ترکیب نشود، به شرطی که پهنه (گروه حرف تعریف) اسم مکان خاص، یک مؤسسه و یا یک مرکز فعالیت باشد، مثل «ایران»، «حیاط مدرسه» و از این قبیل (همان).
اعضای این گروه در جدول 3 آمده است: جدول 3: حروف اضافهی گروه سوم در زبان فارسی به تصویر صفحه رجوع شود در جدول (3) تمام اعضا به جز «برای» برای بیان مسیر و مکان استفاده میشود.
جدول 4: حروف اضافهی مکانی در زبان فارسی به تصویر صفحه رجوع شود ساختار نحوی مکاننما، مسیرنمای مقصد و مبدأ گروه مکان PlaceP"/، رابطهی مکانی را در بافتهای مختلف نشان میدهد.
حذف مکاننما و مسیرنمای مقصد بدون حضور حروف اضافهی گروه 2 اسونونیوس (2009) معتقد است که در زبان انگلیسی حروف اضافهی مربوط به مبدأ مانند out و off دارای نوعی مؤلفهی منفی هستند.
بر این اساس الگوی حذف اجزای گروه حرف اضافهای در زبان فارسی به صورت (37) است: (37) به تصویر صفحه رجوع شود نتیجهگیری در این مقاله به بررسی پدیدهی حذف مکاننما و مسیرنمای مقصد براساس رویکرد ریزنحو پرداخته شد.
به باور نگارندگان، در مورد حذف مکاننما و مسیرنمای مقصد بدون حضور حروف اضافهی گروه 2 و در حضور آن، فعل در واژگانی کردن گرههای محذوف دخیل است.