چکیده:
تفسیر آسان منتخب از تفاسیر معتبر تالیف مفسر معاصر آیت الله محمدجواد نجفی خمینی است. تفسیر آسان فاقد مقدمه ای جامع و کامل است که بیانگر مبانی، قواعد و روش تفسیری مفسر باشد. با توجه به جایگاه تفسیر آسان به عنوان یکی از تفاسیر معتبر معاصر و اهمیت مبحث قواعد تفسیری، پژوهش حاضر عهده دار تبیین قواعد تفسیری آن است. با تتبعی که در تفسیر آسان صورت گرفت، مشخص شد که مفسر از قواعد تفسیری ای چون در نظر گرفتن قرائت صحیح، رجوع به لغت نامه و عدم اتکا به معانی ارتکازی در فهم مفردات، توجه به مفاهیم واژگان قرآنی در عصر نزول، ارجاع متشابهات به محکمات، توجه به سبب نزول و شان نزول آیات، عدم استفاده از اسرائیلیات، توجه به سیاق آیات و سور، توجه به قواعد ادبیات عرب، توجه به مخصص و مقید آیات و جری و تطبیق استفاده نموده است.
خلاصه ماشینی:
"بر این اساس، عربزبانان یا کسانی که با متون عربی ممارست دارند، نمیتوانند معانی خاصی را که در مورد واژگان آیات شریفه در ذهن آنان مرتکز شده است و هنگام خواندن یا شنیدن آنها به ذهنشان میرسد، مبنای تفسیر قرار دهند و خود را از مراجعه به منابع معتبر لغوی بینیاز بدانند؛ زیرا ممکن است آن معناهای ارتکازی، در زمانهای متأخر از نزول قرآن پدید آمده باشد.
(طبری، 1412: 8، 132؛ زمخشری، 1407: 2، 103) در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که مراجعه به فرهنگ لغت عربی و تفاسیر معتبر و عدم اکتفا به معنای ارتکازی لغات قرآنی از قواعد اساسی تفسیر آسان است که نمود آن را میتوان در ارجاعات فراوانی که هنگام شرح مفردات آیات به کتب لغت و تفاسیر ادبی داده است، مشاهده کرد.
این قاعده در تفسیر آسان مورد توجه قرار گرفته است؛ چنانچه به کار مفسر محترم در نحوه کاربرد و معنای واژه «مکروه» در آیه ﴿کل ذلک کان سیئه عند ربک مکروها﴾ (اسراء/38) دقت کنیم، درمییابیم که اسم اشاره «ذلک» به مطالبی در آیات قبل مانند شرک، قتل نفس، زنا، فرزندکشی، تصرف در مال یتیم و آزار پدر و مادر اشاره دارد که مورد نهی قرار گرفتهاند و از این رو، منظور از کلمه «مکروها» در اینجا حرام بودن شرعی آنها است.
» (نجفی خمینی، 1379: 2، 277) صاحب تفسیر آسان برای قول خود ادلهای نیز بیان میکند بدین شرح که اولا معلوم نیست که نماز آنان از نظر ترتیب نظیر نماز اسلام بوده باشد تا این اشکال مورد تصور قرار بگیرد."