چکیده:
یکی از مسائل چالشی مطرح شده در قرآن کریم، برخورد تند حضرت موسی۷ با حضرت هارون بعد از گوساله پرست شدن بنی اسرائیل است، تا کنون توجیهات زیادی در تحلیل این برخورد ارائه شده است؛ اما آیه الله معرفت، با اثبات درجاتی از کوتاهی برای هارون تلاش کرده اند این رفتار را تحلیل کنند. ایشان با اثبات طبیعی بودن غضب موسی، تلاش های آن حضرت را در راستای مجازات و اصلاح بنی اسرائیل توصیف می کند. آن حضرت، در راستای کشف عوامل پدیدآورنده این انحراف، ابتدا ملامت خود را متوجه هارون می کند، زیرا ایشان در زمان وقوع این انحراف، رهبر بنی اسرائیل بود و هر مسئولی در این گونه موارد باید پاسخ گو باشد. هارون نیزاگرچه عذر خود را بیان می کند، اما این عذر نمی توانست وی را به طور کامل تبرئه کند، از این رو، برای وی از خداوند طلب مغفرت کرد.
این دیدگاه دارای نقاط مثبتی، از جمله: توجه به شخصیت زمامدار بودن موسی، طبیعی بودن غضب آن حضرت و قلمداد کردن اقدامات ایشان در راستای مجازات و اصلاح بنی اسرائیل است، اما مهم ترین ابهام آن اثبات کوتاهی برای هارون با توجه به طلب مغفرت حضرت موسی برای ایشان است.
One of the challenging issues raised in the Holy Quran isprophetMoses’ severe manner toward prophet Aaron after the Israelites converted to calf worship. Throughout the analysis of this manner so far، a lot of justifications have been offered; However، AyatullahMa’refat has attempted to analyze this sort of manner، proving Aaron to have some degrees of fault. By proving Moses’ wrath to be natural، he accounts on Moses’s efforts to punish and reform the Israelites. So as to discover who brought about this aberration، Moses first blames Aaron since he was the leader of the Israelites at the time، and every authority should be responsible in such cases. Although Aaron offered his excuses، these were not adequate to totally exonerate him of any blame. Therefore، Moses prayed to Allah for forgiveness.
This viewpoint enjoys some positive points such as consideration of Moses’ statesmanship، of the normality of his wrath، and of his actions to punish and reform the Israelites; the most important ambiguity، nonetheless، is to prove Aaron’s fault concerning Moses’ pray to Allah for Aaron’s forgiveness.
خلاصه ماشینی:
"توجه به نکته فوق که در آثار برخی دیگر از محققان نیز دیده میشود (سبحانی، 1366: 5/ 122)، یکی از برجستگیهای تحلیل «التمهید» است، زیرا با افزودن این نکته تلاش شده است رفتار حضرت موسی۷ کاملا عقلایی توجیه شود، اما با اینحال برخورد فیزیکی باحضرت هارون۷ بدون شنیدن سخنان و دلایل ایشان قطعا با این توجیه همچنان بیپاسخ میماند، زیرا نهایت چیزی که این قضیه میتواند اثبات کند، این است که چون در حیطه مسئولیت هارون۷، انحرافی اتفاق افتاده است، از همان ابتدا باید به ایشان به عنوان یک متهم نگاه شود، مگر ایشان دلایل کافی برای برائت خود اقامه کند.
مهمترین نکات تحلیل ایشان بهطور خلاصه به این شرح است: 1- طبیعی قلمداد کردن غضب حضرت موسی۷ با توجه به زمان وقوع حادثه و شخصیت حضرت موسی۷؛ 2-اقدامات آن حضرت بعد از بازگشت از طور در راستای مجازات بنیاسرائیل بود؛ 3- اگر آن حضرت ابتدا ملامت خود را متوجه برادر خود میکند، برای این است که شأن هر زمامداری این است که اگر در حیطه رهبری خودنوعی نارسایی را دید، از مسئولی که برای آن کار مشخص کرده است سؤال میکند و در صورت اثبات کوتاهی، وی را مجازات میکند؛ 4- حضرت هارون گرچه دلیل خود را بیان میکند، اما ایشان در مبارزه با گوسالهپرستان کوتاهی کرده بود؛ 5- چون حضرت هارون۷ در این مبارزه کوتاهیکرده بود، حضرت موسی۷ برای ایشان، از خداوند طلب مغفرت کرد."