چکیده:
واژۀ جهانی شدن در دو دهۀ اخیر یکی از پرکاربردترین واژههای عرصۀ سیاستگذاری اقتصادی،فرهنگی و سیاسی داخلی و بینالمللی کشورها و نیز موضوع بحثهای دانشگاهی و ژورنالیستی بوده است. بهرغم کاربرد گستردۀ واژۀ جهانی شدن در ادبیات سیاسی جهان معاصر، هنوز معنا و مفهوم آن مناقشهآمیز است و بسته به اینکه از چه زاویه و با چه نگرشی به آن نگریسته شود، معنا و مفهوم متفاوت پیدا خواهد کردکه ظهور واژههای مختلفی همچون «جهانی شدن»، «جهانیسازی»، «جهانگرایی»، «غربی شدن» و «آمریکایی» شدن در بسیاری از جوامع از جمله ایران بیانگر این امر است. در مورد ماهیت جهانی شدن رویکردهای متفاوتی وجود دارد. جهانی شدن بهعنوان یک پروسه و جهانی شدن بهعنوان پروژه دو نگرش رایج و متفاوت نسبت به این پدیده است. در این پژوهش با استفاده از مدل تحلیل گفتمانلاکلا و موفه دیدگاه اسلام نسبت به جهانی شدن بررسی میشود. براساس بررسیهای دینی میتوان به این مطلب اذعان کرد که در اسلام نیز به مانند گفتمانهای دیگر، برداشتهایی وجود دارد که با جهانی شدن همساز است و حتی راه آینده را بر آن توصیه میکند. اگرچه جهانی شدن در برداشت اسلامی با پدیدۀ جهانی شدن کنونی، هم در تعریف و هم در اهداف و روشها، تفاوتهای بنیادی دارد، میتوان گفت جهانی شدن از دیدگاه اسلام دیدگاهی پروسهای است و آن را از پیش تعیینشده نمیداند.این مقاله درصدد است با تأملی بر آیات قرآن و روایات رابطۀ اسلام با این مفهوم را تبیین کند.
the abstract will be send for site after your acceptance it is not ready nowthe abstract will be send for site after your acceptance it is not ready nowthe abstract will be send for site after your acceptance it is not ready nowthe abstract will be send for site after your acceptance it is not ready nowthe abstract will be send for site after your acceptance it is not ready nowthe abstract will be send for site after your acceptance it is not ready nowthe abstract will be send for site after your acceptance it is not ready now
خلاصه ماشینی:
جهانی شدن می تواند موجب «رقابت به سوی پایین » شود، زیرا ممکن است دولت ها برای جلب سرمایه های خارجی ، استانداردهای زیست محیطی خود را نادیده بگیرند یا پایین بیاورند (لوگرن ،١٣٨٢: ٥٤) در گفتمان اسلام اگرچه از ابزار و فناوری جدید برائت جسته نمی شود و در جهت بسط خود از آن بهره می گیرد، این ابزار در جهت ارتقای حیات بشری با توجه به مسئولیتی که انسان در مقابل مخلوقات خداوند دارد به کار گرفته می شود و رابطۀ حاکم و محکوم انسان با طبیعت را نفی می کند.
راهبردهای فرهنگی به نظر می رسد جهان اسلام برای مقاومت در برابر پیامدهای جهانی شدن بیش از هر چیز، باید به اصول و ارزش های فرهنگی و اخلاقی خود تکیه کند و همان گونه که در طول چندین قرن گذشته این اصول و ارزش ها، رمز جاودانگی و پویایی تمدن اسلامی را فراهم آورده است ، در شرایط حساس کنونی نیز، به منظور احیا و تقویت فرهنگ والای اسلامی ، سرمایه گذاری بیشتری روی آنها صورت گیرد.
استفاده از فناوریهای ارتباطی به صورت سازمان یافته و منسجم ، در جهت حفظ ارزش ها و اعتقادات مذهبی و تبلیغ دین و حفظ هویت دینی و تقویت ارتباطات درونی گروه های فرهنگی اسلامی در سرتاسر جهان و تأثیرگذاری بر فرهنگ جهانی ازجمله اقدامات بایسته و مهم است (مطهری ، ١٣٦٢، ١٥٢-١٤٥).