چکیده:
روستای کنگ در غرب مشهد همواره منطقه ای جذاب برای گردشگران بوده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و جامعه شناختی، ذهنیت مردم کنگ نسبت به پدیده گردشگری را تحلیل می کند و زمینه های شکل گیری چنین ذهنیتی را توضیح می دهد. تحلیل تماتیک متن مصاحبه ها نشان داد حضور گردشگران دگرگونی های زیادی را در زندگی ساکنان کنگ پدید آورده است. از نگاه مردم کنگ در این فرآیند اگرچه عمدتا منافع اقتصادی و فواید اجتماعی نسبی حاصل شده است اما آسیب های اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی وسیعی زندگی مردم و محیط زیست منطقه را متاثر کرده است. در نتیجه ساکنان کنگ در ارتباط با گردشگری موضعی دوگانه دارند. از یک سو می خواهند ارزش های فرهنگی و محیط طبیعی خود را حفظ کنند و از سوی دیگر به دلیل منافع حاصل از گردشگری، از حضور گردشگران استقبال می کنند. پژوهشگران بر این باورند که با وجود پیامدهای منفی گردشگری در این روستا، منافع اقتصادی عمومی حاصل از گردشگری تا حدودی اهمیت و نفوذ هنجارهای اجتماعی جاری در جامعه میزبان را متاثر خواهد کرد و با گشایش نسبی فضای فرهنگی، گردشگری در کنگ پررونق خواهد شد.
As a tourism target site in the west of Mashhad، Kang has always been an attractive area for tourists. This case study aims at describing and analyzing Kangians perception of tourism and its grounding factors utilizing qualitative method and interpretive paradigm. A sample of 27 Kang residents was chosen using theoretical sampling method and snowball technique. The required data was gathered through deep interview. The triple steps ptocedure of encoding (open، axial and selective) of data usual in grounded theory was conducted on interview texts. In order to achieve the final theoretical model، the categories were classified in causal، contextual، intervening، interactive and consequential groupings. The texts thematic analysis showed that tourists have created deep changes in different aspects of local people life. From the residents point of view، although tourism has brought economic and، to some extent، social benefits to their hometown، but vast negative social، cultural and environmental consequences have been resulted from tourism development as well. Consequently، Kangians، as a traditional society have a conflicting attitude toward tourism. On the one hand they are concerned about their cultural values and nature، on the other hand. They welcome tourists due to the income they earn trough tourism. We believe that، despite adverse socioeconomic effects of tourism، economic benefits from tourists will decrease the importance and influence social norms and، along with structural development، will bring tourism boom.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش با رویکرد کیفی و جامعه شناختی ، ذهنیت مردم کنگ نسبت به پدیدۀ گردشگری را تحلیل می کند و زمینه های شکل گیری چنین ذهنیتی را توضیح می دهد.
شناخت ادراک ساکنان کنگ از گردشگری و نگرانی های آنان نسبت به پیامدهای حضورگردشگران می تواند آگاهی کم و بیش معتبری در اختیارگردشگران و به ویژه سازمان های فعال در گردشگری قرار دهد تا در سفر به منطقه یا سازماندهی تورهای گردشگری مورد توجه قرار دهند و با کاهش نگرانی های مردم منطقه ، زمینۀ اجتماعی - فرهنگی مناسب تری برای پذیرش بازدیدکنندگان در جامعۀ میزبان فراهم شود.
از زاویه ملاحظات زیست محیطی نیز تأثیرات منفی گردشگری از دیدگاه جامعۀ میزبان در تحقیقات وار و کندال (۱۹۸۵)، عزمی (۱۳۸۹) و عراقی (۲۰۰۷) شامل مواردی نظیر آلودگی هوا، دست اندازی به حریم منابع طبیعی نظیر جنگل و دریا، تخریب مناظر وچشم انداز روستا،مصرف اضافی آب ، آلودگی صوتی ، افزایش میزان ساخت و سازهای بی رویه و کنترل نشده ، آسیب به باغ ها و زمین های کشاورزی ، آسیب به محیط اکولوژیک بوده است .
جمع بندی با بررسی نظریه ها و مطالعات انجام شده دربارۀ ادراک ساکنان مقصدهای گردشگری نسبت به حضور گردشگران نکات زیر درک و دریافت می شود: پدیدۀ گردشگری و آثار آن به طورکلی در سه مقولۀ اقتصادی ، اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی قابل بررسی است .
۵۸ ۲-۲- ضعف مدیریت گردشگری ۲-۲-۱- ضعف درحمایت و نظارت مشارکت کنندگان اعتقاد داشتند با وجود ورود تعداد زیاد مسافران به کنگ ، به این روستا توجه نمی شود.