چکیده:
شتاب روزافزون روند توسعه موجب گشته تا انتخاب پیمانکار با لحاظ شاخص های هزینه، مدت و کیفیت مطلوب به عنوان عاملی مهم در موفقیت طرح های صنعتی محسوب گردد. در این مقاله با تلفیق تئوری مطلوبیت چندشاخصه (MAUT) و الکتره یک (Electre I)، مدلی جهت انتخاب پیمانکار پروژه های ساختمانی ارائه می گردد. در این راستا ضمن بررسی پیشینه موضوع، معیارها و شاخص های مربوط شناسایی و دسته بندی شدند.سپس با استفاده از نظرات خبرگان، معیارها و شاخص های اصلی تعیین و وزن های متناظر آنها نیز تدوین گردید. در گام بعد با فرض خنثی بودن دیدگاه تصمیم گیرنده نسبت به ریسک، توابع مطلوبیت تک شاخصه محاسبه شدند و ماتریس تصمیم بر مبنای مطلوبیت های متناظر با سطوح و مقادیر شاخص ها در هر یک از گزینه های تصمیم تشکیل گردید. سپس با بهره گیری از روش الکتره یک، گزینه های تصمیم رتبه بندی شدند. بر اساس یافته های این تحقیق، جهت دستیابی به منافع بلند مدت سازمان انتخاب پیمانکار باید بر اساس مجموعه ای جامع از معیارها و شاخص ها صورت گیرد. با تلفیق تئوری مطلوبیت چندشاخصه و روش الکتره یک، ضمن بهره گیری از نقاط قوت هر دو روش مدلی کاربردی با بروندادی قابل اطمینان جهت انتخاب پیمانکار پروژه های ساختمانی ایجاد می گردد.
The over-increasing speed of development has made the issue and process of contractor selection an important factor in success of industrial projects in the form of desirable quality، cost and time (duration). This paper presents a model for contractor selection in construction projects by combining Multi Attribute Utility Theory (MAUT) and «Electre I» method. In this regard، while studying the background and history of the issue، related criteria and sub-criteria are identified and classified. Then، using views of experts، major criteria and sub-criteria and also their analogous weights are determined. In next step، based on minimum and maximum utility quantities in each sub-criterion and assuming neutrality of viewpoint of decision maker in relation to risk، single sub-criterion utility functions are computed. Using these functions، utility quantities analogous with levels and quantities of criteria in each of the decision alternatives are determined and decision matrix is formed based on these utilities. Then using Electre I method، decision alternatives are ranked. Based on findings of this research، in order to achieve long-term benefits of organizations، the contractor selection shall be done based on a comprehensive set of criteria and sub-criteria. While utilizing strength points of each of the two methods by combining Multi Attribute Utility Theory (MAUT) and Electre I method، an applied model with correct and accurate output for contractor selection in construction projects is developed.
خلاصه ماشینی:
انتخاب پيمانکار پروژه هاي ساختماني با استفاده از تلفيق تئوري مطلوبيت چندشاخصه و روش الکتره يک در شرکت مپنا علي محقر١، کاوه کاشي ٢، هادي سلامي ٣ شتاب روزافزون روند توسعه موجب گشته تا انتخاب پيمانکار بـا لحـاظ شـاخص هـاي هزينه ، مدت و کيفيت مطلوب به عنوان عاملي مهم در موفقيـت طـرح هـاي صـنعتي محسـوب گردد.
روش پژوهش در اين پژوهش تلاش گرديده است تا بر پايه تلفيق تئوري مطلوبيت چندشاخصه و روش الکتـره يک ، مدلي جهت انتخاب پيمانکار پروژه هاي ساختماني ارائه گردد.
روش هاي گردآوري داده ها در اين پژوهش از سه پرسش نامه زير بهره گرفته شد: ١) انتخاب مهم ترين شاخص ها جهت انتخاب پيمانکار پروژه هاي ساختماني ٢) تعيين وزن (اهميت ) معيارهاي انتخاب پيمانکـار پـروژه هـاي سـاختماني بـا اسـتفاده از ماتريس مقايسات زوجي ٣) تعيين مقادير حداقل و حداکثر مطلوبيت (UH,UL) براي شاخص هاي انتخاب پيمانکـار پروژه هاي ساختماني به منظور غربال سازي شاخص ها و معيارهاي انتخابي و تعيـين وزن آنهـا بـا اسـتفاده از نظـر مديران و کارشناسان شرکت مپنا، پرسش نامه اي با استفاده از طيف ٧ گزينه اي اعداد فازي قطعي شده تنظيم گرديد (پرسش نامه شماره ١).
تعيين وزن معيارهاي اصلي انتخاب پيمانکاران پروژه هاي ساختماني بـا اسـتفاده از داده هـاي پرسش نامه شماره ٢ و بر مبناي ماتريس مقايسات زوجي و روش تقريبي ميانگين حسابي صورت پذيرفت .
“A Decision Model Proposal for Construction Contractor Selection in Turkey”; Building and Environment, 39: 469- 481.