چکیده:
یکی از مشکلات بسیار حاد محیط زیستی کشور، مدیریت نامناسب بر پسماندهای ویژه صنعتی در مناطق شهری است. عدم مدیریت بر پسماندهای ویژه خطرات زیادی را با توجه به ویژگیهای احتراق، واکنش پذیری، خورندگی و سمیت بر سلامتی انسان و طبیعت وارد مینماید. برای کاهش هزینههای محیط زیستی ناشی از نبود مدیریت بر این نوع پسماند، نیاز به داشتن قوانین جامع است تا با اجرای آن این هزینهها به حداقل برسد. در این مطالعه، برای رفع این چالش با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی- اجتماعی کشور، برای ایجاد تعهد دفع توسط تولید کنندگان، زمینه برای تدوین قوانین مناسب فراهم شده است. هدف از بازنگری و تدوین مقررات اختصاصی برای پسماند ویژه، کاهش خسارتهای شدید ناشی از دفع غیر قانونی آلایندهها به محیط زیست شهری، پر کردن خلاءهای قانونی موجود در کشور برای حفظ طبیعت و محیط زیست است. همچنین در این مطالعه پس از نقد قانون و آیین نامه اجرایی مدیریت پسماند کشور و مقایسه آن با برخی از قوانین کشورهای پیشرفته، محورهای مورد نیاز برای وضع قانون تخصصی برای دفع تعیین شده است. براین اساس، قانون تخصصی تدوین شده شامل 23 ماده و 19 تبصره و آیین نامه اجرایی دفع شامل 87 ماده و 64 تبصره با مقررات جاری مقایسه شده است. از مزایای این مقررات ایجاد صندوق محیط زیستی، ارزیابی مقدماتی محیط زیستی، بررسی محیط زیستی و در نظر گرفتن دیدگاههای شهروندان برای تصمیم گیری جهت انجام واکنش اضطراری یا عملیات اصلاحی است.
خلاصه ماشینی:
"همچنین در این مطالعه پس از نقد قانون و آیین نامه اجرایی مدیریت پسماند کشور و مقایسه آن با برخی از قوانین کشورهای پیشرفته، محورهای مورد نیاز برای وضع قانون تخصصی برای دفع تعیین شده است.
از آن جمله میتوان به قوانین آمریکا اشاره نمود که در سال 1976، به صورت قانون RCRA<FootNote No="15" Text=" Resource Conservation and Recovery Act"/> تنظیم شد و با تکمیل آن توسط قانون CERCLA در سال 1980 با هدف ایجاد تعهد، جبران خسارت، پاکسازی و واکنش اضطراری در قبال رهاسازی مواد زیان بار در محیط زیست و نیز پاکسازی مراکز متروکه دفع پسماندهای زیان بار به اجرا درآمد و به طور مستمر مورد تجدید نظر و اصلاح قرار گرفت (U.
واکنش به افزایش نگرانیها راجع به تهدیدات موجود بر سلامتی عموم و محیط زیست به جهت رهاسازیهای کنترل نشده مواد زائد جامد خطرناک موجب شد در سال 1980، قانون <FootNote No="16" Text=" Comprehensive Environmental Response, Compensation and Liability Act"/>CERCLA در آمریکا وضع شود که عموما با عنوان Superfund شناخته شده است.
در قانون مدیریت پسماند جاری ایران نیز ایجاد صندوق محیط زیستی در نظر گرفته شده بود، اما به دلیل نقصهای موجود در قانون و همچنین ضعف سازمان محیط زیست در اجرا، اقدام عملی در راستای شکل گیری و فعالیت آن انجام نشده است.
در این راستا سازمان محیط زیست آمریکا نیز در سال 1989 برنامهریزی در زمینه مدیریت پسماند را فرآیندی دانسته که در آن نیازهای جامعه از لحاظ مدیریت پسماند، مورد سنجش و ارزیابی قرار میگیرد و گزینههای قابل اجرا برای تصمیم گیرندگان تهیه شده و توسعه مییابند (U."