چکیده:
لجستیک معکوس یکی از موضوعات چالشبرانگیز زنجیره تامین است که اجرای صحیح
آن در سازمانها موجب افزایش د رآمد، کاهش هزینههای عملیاتی، کاهش هزینه محصولات
معیوب و کاهش آلودگی زیستمحیطی میشود. اجرای لجستیک معکوس در سازمانها با
موانعی همراه بوده و چالشهایی برای مدیران و سیاست گذاران صنایع ایجاد میکند. هدف
پژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی راهکارهای بهکارگیری لجستیک معکوس برای
غلبه بر موانع آن در شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. ۳۰ نفر از متخصصان لجستیک
معکوس شرکت فولاد مبارکه، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل میدهند. جهت
جمع آوری دادهها، ضمن استفاده از ادبیات این حوزه، با متخصصان شرکت فولاد مبا رکه
مصاحبه شده و در نهایت ۵۱ مانع (زیرمعیار) شناسایی شدند که به ده دسته: مدیریتی استراتژیک، سازمانی، اقتصادی، قانونی، فنی، زیرساختی، مربوط به دانش، مربوط به سیاست
و مربوط به بازار تقسیم میشوند و ۳۰ راهکار نیز برای به کارگیری لجستیک معکوس در
این شرکت شناسایی شده است. همچنین از پرسشنامه برای انجام مقایسات زوجی استفاده
شده و سپس، چارچوبی مبتنی بر AHP فازی جهت وزندهی موانع بهعنوان معیار و TOPSIS
فازی جهت اولویتبندی راهکارها استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که راهکار
،«تخصیص منابع مالی کافی» در رتبه اول و پس از آن راهکارهای «تطبیق دادن سیاستها با
فرآیندها» و «درک بازیافت محصولات بهعنوان کالاهای منقضی شده» به ترتیب در رتبههای
دوم و سوم قرار دارند. راهکار «تاکید بر قوانین زیستمحیطی و مقررات و رویهها» نیز در
رتبه آخر قرار دارد.
خلاصه ماشینی:
با توجه به مطالعات فوق ، ملاحظه می شود در بیشتر این پژوهش ها از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) برای تجزیه و تحلیل موانع لجستیک معکوس استفاده شده است (تنها در پژوهش های پراکاش و همکاران (٢٠١٥) و بوزن و همکاران (٢٠١٦)، روش تحلیل سلسله مراتب فازی به کار گرفته شده است ) و بیشترین صنعتی که این پژوهشگران 1.
تعیین وزن معیارها (موانع اصلی ) و زیرمعیارها (زیرموانع ) با استفاده از روش AHP فازی پس از جمع آوری داده های مربوط به پرسشنامه اول ، به منظور به دست آوردن وزن معیارها و زیرمعیارها مراحل زیر طی شده است : مرحله اول : ترکیب نظرات فازی متخصصان در این مرحله ، پس از تبدیل متغیرهای زبانی پرسشنامه به اعداد فازی متناظر در جدول (١)، با استفاده میانگین هندسی ، نظرات متخصصان را به شکل رابطه (١)، با یکدیگر ترکیب می شود: (به تصویر صفحه مراجعه شود.
(2014); "Critical Barriers in Implementing Reverse Logistics in the Chinese Manufacturing Sectors", International Journal of Production Economics, Vol. 147, pp.
(2016); "Identification and Analysis of Reverse Logistics Barriers Using Fuzzy Delphi Method and AHP", Resources, Conservation and Recycling, Vol. 108, pp.
(2015); "Barriers to Implementing Reverse Logistics in South Australian Construction Organizations", Supply Chain Management: An International Journal, Vol. 20, No. 2, pp.
V. (2015); "Barriers Analysis for Reverse Logistics Implementation in Indian Electronics Industry Using Fuzzy Analytic Hierarchy Process", Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol. 189, pp.
(2011); "Analysis of Barriers for Reverse Logistics: An Indian Perspective", International Journal of Modeling and Optimization, Vol. 1, No. 2, pp.