چکیده:
به طور کلی، سرمایهگذاری را میتوان یکی از ارکان اساسی اقتصاد کشور دانست. شکی وجود ندارد که افزایش تولید که یکی از نخستین گامهای فرایند توسعه است، مستلزم افزایش سرمایهگذاری خواهد بود و درست به همین دلیل، نظریههایی در علم اقتصاد مطرح است که دلیل توسعه نیافتگی کشورها را کمبود سرمایه و سرمایهگذاری پنداشته و کمبود تولید و توسعه نیافتگی را نیز در یک "دور باطل" ناشی از نبود سرمایهگذاری می داند.
با توجه به اهمیت موضوع، مقاله حاضر عوامل تاثیرگذار بر انباشت سرمایه در ایران را با استفاده از اطلاعات سری زمانی دوره (1395-1353) را با به کارگیری یک مدل خود توضیح با وقفه گسترده و آزمون جوهانسن جوسیلیوس برای بررسی رابطه بلندمدت بررسی می کند. یافتههای مقاله نشان می دهد، انباشت سرمایه متاثر از درآمدهای مالیاتی، پساندازهای دولتی و خصوصی، نرخ بهره و خالص حساب جاری و سرمایه، میباشد. انباشت سرمایه با درآمدهای مالیاتی، پساندازهای دولتی و خصوصی و خالص حساب سرمایه، رابطه مستقیم ولی با نرخ بهره داخلی، رابطه عکس دارد. لذا یک سیاست مالی درست میتواند در نیل به هدف انباشت بیشتر سرمایه موثر باشد
خلاصه ماشینی:
براي احداث راه آهن ، جاده ، بيمارستان ، مدارس و ساير مؤسسات آموزشي و غيره نيز نياز به سرمايه اسـت و تشـکيل سـرمايه هنگـامي امکان پذير خواهد بود که بخش کوچکي از درآمدهاي جاري يا توليد فعلـي جامعـه بـه مصـرف فردي و عمومي اختصاص يابد و مابقي به منظور سرمايه گذاري در اين پروژه ها پس انداز شود.
بـه کمـک تشـکيل سرمايه از منابع داخلي و هدايت وجوه سرمايه در پروژه هـاي صـنعتي از طريـق افـزايش توليـد داخلي و جايگزين اين محصولات به جاي واردات مي توان واردات محصولات ساخته شده و نيمه ساخته را کاهش داد و حتي در مراحل نهايي با اتخاذ سياست هاي جـايگزيني واردات مـي تـوان حتي مانند کشورهاي برزيل ، هندوستان ، آرژانتين و مکزيک در توليـد کالاهـاي سـرمايه اي بـه خودکفايي اقتصادي رسيد و از کسري تراز پرداخت ها کاست .
يکي از اقتصادهايي که تشکيل سرمايه بسيار زيـاد مـي توانـد رشـد سـريع اقتصـادي آن را توضيح دهد، شوروي سابق مي باشد که بر اسـاس محاسـبات اقتصـاددانان غربـي بـين سـالهاي ١٩٢٨ تا ١٩٤٠، توليد محصولات صنعتي در اين کشور تقريبا ٥٠٠ درصد افـزايش داشـته کـه ناشي از افزايش ميزان سرمايه گذاري در سال ١٩٤٠ به ميـزان بيسـت برابـر سـال ١٩٢٢ بـوده است .
حسن پور کاشاني و ترکماني (١٣٨٥) در مطالعـه خـود بـا اسـتفاده از داده هـاي پـس انـداز ناخالص ملي ، سرمايه گذاري و توليد ناخالص داخلي ، به بررسي رابطه ميان متغيرهاي پس انداز و سرمايه گذاري در ايران در دوره زماني ١٣٨٢-١٣٥٨ مي پردازد.